Azərbaycan və Türkiyənin iqtisadi, siyasi, təhlükəsizlik sahəsində əlaqələri daha da inkişaf edir
Tarix: 06-03-2025 | Saat: 10:22
Bölmə:Özəl | çapa göndər
Azərbaycan və Türkiyə arasında əlaqələr tarixi, mədəni və strateji əsaslara dayanaraq, iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik sahələrində yüksək səviyyədə inkişaf etməkdə davam edir. Politoloq Samir Hümbətov Azərbaycan və Türkiyə arasındakı münasibətləri yüksək qiymətləndirərək qeyd edir ki, dünyada bu iki ölkə qədər həm iqtisadi, həm siyasi, həm hərbi, həm də mədəni baxımdan bir-birinə yaxın olan ikinci bir dövlət yoxdur.
İki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıq xüsusilə enerji sektorunda inkişaf etməkdədir. Azərbaycanın neft və qazının dünya bazarlarına çıxarılmasında Türkiyə əhəmiyyətli rol oynayır. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəməri və Bakı-Tbilisi-Ərzurum (BTE) qaz kəməri kimi layihələr bu əməkdaşlığın bariz nümunələridir. Bu layihələr hər iki ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə vermişdir.
Bundan əlavə, Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmir yolu layihəsi iki ölkə arasında ticarət əlaqələrini gücləndirmiş, regional nəqliyyat və logistika imkanlarını genişləndirmişdir. Bu layihə Cənubi Qafqazda sülh və əməkdaşlığa xidmət edən planlardan biridir.
Ticarət əlaqələri də dinamik şəkildə inkişaf edir. 2023-cü ildə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi əvvəlki ilə nisbətən 31% artaraq 7,65 milyard dollara çatmışdır. Azərbaycan və Türkiyə rəhbərləri bu rəqəmi 15 milyard dollara çatdırmağı hədəfləyirlər. 2020-ci ildə imzalanmış Preferensial Ticarət Sazişi çərçivəsində 2023-cü ildə edilən dəyişikliklər nəticəsində güzəştli ticarətə daxil olan malların sayı artırmışdır. Bu dəyişikliklər hər iki ölkənin iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərmişdir.
Azərbaycan və Türkiyə arasındakı siyasi münasibətlər tarixi və mədəni bağlara əsaslanaraq “bir millət, iki dövlət” prinsipi ilə xarakterizə olunur. Türkiyə, 1991-ci ildə Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkə olmuşdur. Hər iki ölkə beynəlxalq platformalarda bir-birini dəstəkləyir və ortaq maraqları müdafiə edir. Türkiyə Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsində Azərbaycanın mövqeyini daim dəstəkləmişdir.
İki ölkə arasında yüksək səviyyəli səfərlər və görüşlər siyasi əlaqələrin güclənməsinə töhfə vermişdir. 2021-ci ildə imzalanmış Şuşa Bəyannaməsi bu münasibətləri müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəltmişdir. Bu bəyannamə siyasi, iqtisadi, mədəni və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsini nəzərdə tutur.
Bundan əlavə, 2025-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan və Türkiyə xarici işlər nazirləri regional və beynəlxalq təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə etmişlər. Bu görüşlər iki ölkə arasında siyasi dialoqun davamlılığını və strateji əməkdaşlığın əhəmiyyətini göstərir. Politoloq Samir Hümbətovun qənaətinə görə, Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri həm liderlər, həm də xalqlar səviyyəsində inkişaf etdirilir və bu əlaqələrin dərinləşməsi hər iki ölkənin gələcək inkişafının təminatı kimi qiymətləndirilə bilər.
Azərbaycan və Türkiyə arasında təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq da yüksək səviyyədədir. 2022-ci ildə hər iki ölkə arasında təhlükəsizlik üzrə əməkdaşlıq haqqında saziş təsdiq edilmişdir. “Şuşa Bəyannaməsi” çərçivəsində təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq daha da genişlənmişdir. 2022-ci ilin avqust ayında Türkiyə Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Polis İdarəsinin nümayəndələri Azərbaycanda səfərdə olmuş və təhlükəsizlik sahəsində təcrübə mübadiləsi aparmışlar. Bundan əlavə, Azərbaycan və Türkiyə Təhlükəsizlik şuraları arasında əməkdaşlıq məhsuldar şəkildə davam edir. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində hər iki ölkənin təhlükəsizlik strukturları arasında məlumat və təcrübə mübadiləsi həyata keçirilir.
Kibertəhlükəsizlik sahəsində də əməkdaşlıq diqqətəlayiqdir. 2022-ci ildə Azərbaycan və Türkiyə arasında fərdi məlumatların mühafizəsi sahəsində əməkdaşlıq müzakirə edilmişdir. Bu əməkdaşlıq ölkəmizdə fərdi məlumatların mühafizəsinin gücləndirilməsinə töhfə verməkdədir.
Azərbaycan və Türkiyə arasındakı iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik sahələrindəki əlaqələr strateji tərəfdaşlıq səviyyəsindədir və regional sabitliyə mühüm töhfə verməkdədir.
Aqil Nuriyev,
Azərbaycan Universitetinin Humanitar və
sosial elmlər fakültəsinin, Beynəlxalq münasibətlər ixtisası üzrə I kurs tələbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Digər xəbərlər
Tarix: 06-03-2025 | Saat: 10:22
Bölmə:Özəl | çapa göndər
Azərbaycan və Türkiyə arasında əlaqələr tarixi, mədəni və strateji əsaslara dayanaraq, iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik sahələrində yüksək səviyyədə inkişaf etməkdə davam edir. Politoloq Samir Hümbətov Azərbaycan və Türkiyə arasındakı münasibətləri yüksək qiymətləndirərək qeyd edir ki, dünyada bu iki ölkə qədər həm iqtisadi, həm siyasi, həm hərbi, həm də mədəni baxımdan bir-birinə yaxın olan ikinci bir dövlət yoxdur.
İki ölkə arasında iqtisadi əməkdaşlıq xüsusilə enerji sektorunda inkişaf etməkdədir. Azərbaycanın neft və qazının dünya bazarlarına çıxarılmasında Türkiyə əhəmiyyətli rol oynayır. Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) neft kəməri və Bakı-Tbilisi-Ərzurum (BTE) qaz kəməri kimi layihələr bu əməkdaşlığın bariz nümunələridir. Bu layihələr hər iki ölkənin iqtisadi inkişafına töhfə vermişdir.
Bundan əlavə, Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmir yolu layihəsi iki ölkə arasında ticarət əlaqələrini gücləndirmiş, regional nəqliyyat və logistika imkanlarını genişləndirmişdir. Bu layihə Cənubi Qafqazda sülh və əməkdaşlığa xidmət edən planlardan biridir.
Ticarət əlaqələri də dinamik şəkildə inkişaf edir. 2023-cü ildə iki ölkə arasında ticarət dövriyyəsi əvvəlki ilə nisbətən 31% artaraq 7,65 milyard dollara çatmışdır. Azərbaycan və Türkiyə rəhbərləri bu rəqəmi 15 milyard dollara çatdırmağı hədəfləyirlər. 2020-ci ildə imzalanmış Preferensial Ticarət Sazişi çərçivəsində 2023-cü ildə edilən dəyişikliklər nəticəsində güzəştli ticarətə daxil olan malların sayı artırmışdır. Bu dəyişikliklər hər iki ölkənin iqtisadiyyatına müsbət təsir göstərmişdir.
Azərbaycan və Türkiyə arasındakı siyasi münasibətlər tarixi və mədəni bağlara əsaslanaraq “bir millət, iki dövlət” prinsipi ilə xarakterizə olunur. Türkiyə, 1991-ci ildə Azərbaycanın müstəqilliyini tanıyan ilk ölkə olmuşdur. Hər iki ölkə beynəlxalq platformalarda bir-birini dəstəkləyir və ortaq maraqları müdafiə edir. Türkiyə Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsində Azərbaycanın mövqeyini daim dəstəkləmişdir.
İki ölkə arasında yüksək səviyyəli səfərlər və görüşlər siyasi əlaqələrin güclənməsinə töhfə vermişdir. 2021-ci ildə imzalanmış Şuşa Bəyannaməsi bu münasibətləri müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəltmişdir. Bu bəyannamə siyasi, iqtisadi, mədəni və təhlükəsizlik sahələrində əməkdaşlığın dərinləşdirilməsini nəzərdə tutur.
Bundan əlavə, 2025-ci ilin yanvar ayında Azərbaycan və Türkiyə xarici işlər nazirləri regional və beynəlxalq təhlükəsizlik məsələlərini müzakirə etmişlər. Bu görüşlər iki ölkə arasında siyasi dialoqun davamlılığını və strateji əməkdaşlığın əhəmiyyətini göstərir. Politoloq Samir Hümbətovun qənaətinə görə, Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri həm liderlər, həm də xalqlar səviyyəsində inkişaf etdirilir və bu əlaqələrin dərinləşməsi hər iki ölkənin gələcək inkişafının təminatı kimi qiymətləndirilə bilər.
Azərbaycan və Türkiyə arasında təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq da yüksək səviyyədədir. 2022-ci ildə hər iki ölkə arasında təhlükəsizlik üzrə əməkdaşlıq haqqında saziş təsdiq edilmişdir. “Şuşa Bəyannaməsi” çərçivəsində təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq daha da genişlənmişdir. 2022-ci ilin avqust ayında Türkiyə Daxili İşlər Nazirliyinin Baş Polis İdarəsinin nümayəndələri Azərbaycanda səfərdə olmuş və təhlükəsizlik sahəsində təcrübə mübadiləsi aparmışlar. Bundan əlavə, Azərbaycan və Türkiyə Təhlükəsizlik şuraları arasında əməkdaşlıq məhsuldar şəkildə davam edir. Bu əməkdaşlıq çərçivəsində hər iki ölkənin təhlükəsizlik strukturları arasında məlumat və təcrübə mübadiləsi həyata keçirilir.
Kibertəhlükəsizlik sahəsində də əməkdaşlıq diqqətəlayiqdir. 2022-ci ildə Azərbaycan və Türkiyə arasında fərdi məlumatların mühafizəsi sahəsində əməkdaşlıq müzakirə edilmişdir. Bu əməkdaşlıq ölkəmizdə fərdi məlumatların mühafizəsinin gücləndirilməsinə töhfə verməkdədir.
Azərbaycan və Türkiyə arasındakı iqtisadi, siyasi və təhlükəsizlik sahələrindəki əlaqələr strateji tərəfdaşlıq səviyyəsindədir və regional sabitliyə mühüm töhfə verməkdədir.
Aqil Nuriyev,
Azərbaycan Universitetinin Humanitar və
sosial elmlər fakültəsinin, Beynəlxalq münasibətlər ixtisası üzrə I kurs tələbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
06-03-2025
