Eldar Quliyev: “Bu gün ordumuzun apardığı hərbi əməliyyatların və əldə olunmuş nəticələrin önəmini kimsə şübhə altına almağa çalışırsa bu, yalnız Azərbaycanı gözügötürməyənlər və yaxud da onlara xidmət edənlər ola bilərlər”
Tarix: 16-09-2022 | Saat: 09:06
Bölmə:Manşet / Siyasət / Seçilənlər-4 | çapa göndər
Milli Məclisinin deputatı Eldar Quliyevin müsahibəsi
AİA.az-ın suallarını Milli Məclisinin deputatı, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri Eldar Quliyev cavablandırır.
- Eldar müəllim, ilk növbədə bizə zaman ayırdığınıza görə Sizə dərin təşəkkürümüzü bildirirəm. Elə vaxtınızı artıq almamaq üçün də, icazənizlə dərhal ilk sualımı verim. Təbii ki, bu sual sentyabrın 12-dən 13-nə keçən gecə Ermənistanın ölkəmizə qarşı törətdiyi növbəti hərbi təxribatla bağlı olacaq. Sizcə əvvəlcədən məğlubiyyətə məhkum olnduğunu hər kəsdən də yaxşı bilən Ermənistan niyə bu addımı atır?
- İlk növbədə Ermənistan silahlı qüvvələrinin sentyabr ayının 12-dən 13-nə keçən gecə Azərbaycan-Ermənistan sərhədi boyunca Daşkəsən, Kəlbəcər və Laçın istiqamətlərində törətdikləri genişmiqyaslı təxribat bu ölkənin hərbi siyasi hakimiyyətinin işğalçı-faşist simasını bir daha bütün dünyaya nümayiş etdirdi. Bu təxribat nəticəsində, eləcə də silahlı qüvvələrimiz tərəfindən görülən cavab tədbirlərinin gedişində ordumuz yenə də şəhidlər verdi. Bununla bağlı mən artıq dünən bütün Şəhidlərimizin ailələrinə və yaxınlarına baş sağlığı vermişəm. Bir daha Allahdan bütün Şəhidlərimizə rəhmət diləyirəm. Həqiqətən də torpaq yalnız onun uğrunda ölümə gedən oğulları olduqda Vətən sayılır. Azərbaycanın şanlı hərbçiləri, qəhrəman övladları isə bu Vətəni sonsuz məhəbbətlə sevdiklərini dəfələrlə sübut ediblər.
Ermənistan tərəfinin təxribatlarına gəlincə isə əminəm ki, burada bütün məsuliyyət hələ də erməni faşizmini təbliğ edən ideoloqların, bu ölkədə revanşist əhval-ruhiyyəsini qızışdırmağa çalışan daxili və xarici qüvvələrin təsirindən qurtula bilməyən, bəlkə də qurtulmaq istəməyən hakimiyyətin üzərindədir. Diqqət edirsinizsə, Ermənistanın törətdiyi təxribatların ardınca dərhal kömək üçün müraciət etdiyi əsas müttəfiqləri, KTMT-yə üzv olan ölkələr belə hücuma məhz hansı tərəfin ilk olaraq başladığının aydın olmadığını bildirdilər. Ermənistan nəyə görə bu günədək sərhədlərin demarkasiya məsələsində də təcavüzkar mövqedən çıxış edir və qəsdən mübahisəli vəziyyət yaratmağa çalışır? Əlbəttə ki, ilk növbədə məhz belə təxribatlar planladığı üçün. Çünki sərhədlər dəqiq müəyyənləşdirilmədikcə, kimin kimə hücum etdiyini aydınlaşdırmaq da çətin olur. Lakin Ermənistanın bu oyunları artıq onun müttəfiqlərini də bezdirib. Artıq onlar da İrəvanı əvvəlcə sərhədlərin demarkasiya edilməsinə razılıq verməyə və yalnız bundan sonra hansısa iddialar irəli sürməyə çağırırlar. Son hadisələr göstərdi ki, Ermənistan münaqişə zonasının ərazisini süni şəkildə böyütməyə və bu yolla hərbi əməliyyatlara üçüncü ölkələri cəlb etməyə yönəlmiş cəhdləri ilə artıq heç kimi aldada bilmir.
Ermənilərin bu kimi təxribatlar törətməkdə məqsədlərinə gəlincə isə, burada təkcə onların deyil, bir çox antiazərbaycan qüvvələrinin müxtəlif niyyətləri var. İlk növbədə rəsmi İrəvan belə təxribatlarla revanşist niyyətlərini həyata keçirmək üçün əlvrişli şərait yaratmağa çalışır. Bir tərəfdən indiyədək hələ də Azərbaycana mina xəritələrinin verilməməsi, digər tərəfdən də bizim ərazilərdə yeni minalama cəhdləri ilə Ermənistan genişmiqyaslı hərbi hücumları üçün platforma yaratmağa və eyni zamanda da Azərbaycanın müdafiə imkanlarını məhdudlaşdırmağa səy göstərir. Bu isə açıq-aşkar rəsmi İrəvanın hələ də ölkəmizə qarşı təcavüzkar planlarından xəbər verir. İkinci məqsəd ölkəmizin getdikcə artan beynəlxalq nüfuzunu, möhkəmlənən mövqelərini zəiflətmək niyyətini həyata keçirməkdir. Aydındır ki, dünyadakı antiazərbaycan qüvvələrini narahat edən məqamlardan biri Azərbaycanın Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyi məsələlərində getdikcə artan roludur. Əlbəttə ki, enerji təhlükəsizliyinin təminatı regionda sülhün və stabilliyin mövcudluğundan birbaşa asılıdır. Deməli, Ermənistanın hərbi təxribatların bir məqsədi də məhz Avropanın enerji təhlükəsizliyin təmin olunmasında Azərbaycanın rolunun azaldılmasıdır. Nəhayət, 13 sentyabr insidenti eyni zamanda həm də Minsk Qrupunun reanimasiyasına bir cəhd kimi qiymətləndirilə bilər. Bu halda düşmən qüvvələr 15-16 sentyabr tarixində Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində keçiriləcək Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının növbəti samitində Azərbaycana qarşı təzyiqlərini artırmaq üçün özlərinin planladıqları bu təxribatdan yararlanmağa çalışacaqlar. Bütün bunlar bir daha Ermənistanın Cənubi Qafqazda sadəcə forpost ölkə olduğunu bir daha təsdiq edir.
- Siz bu barədə danışmadız, amma bilirik ki, rəhərlik etdiyiniz Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası 13 sentyabr təxribatı ilə əlaqədar Bəyanat verib.
- Əlbəttə ki, Ağsaqqallar Şurası bu gün ölkəmizin həyatında fəal iştirak edir və başqa cür ola da bilməz. Xüsusilə sərhədlərimizdə hərbi aktivliyin yaşandığı belə bir dövrdə biz ağsaqqallaq hadisələri kənardan müşahidə edə bilmərik. Dövlətimizin siyasətini düzgün şərh etmək, gənc nəslin milli-vətənpərvərlik ruhunda formalaşmasında bilavasitə iştirak etmək, antiazərbaycan qüvvələrinin təbliğatına qarşı tutarlı söz demək, şəhid ailələrinin, qazilərimizin yanında olmaq, onlara ən azından mənəvi dəstək vermək bizim birbaşa Vətən qarşısında borcumuzdur. Ermənistanın 13 sentyabr təxribatı ilə əlaqədar verdiyimiz Bəyanatda da biz qeyd etmişik ki, Ermənistan silahlı qüvvələrinin Kəlbəcər, Laçın, Daşkəsən və Zəngilan rayonları istiqamətində növbəti dəfə hərbi təxribat törətmələrinə cavab olaraq, Ulu Öndər Heydər Əliyevin layiqli davamçısı, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin qurucusu olduğu müasir, güclü, rəşadətli Azərbaycan Ordusu düşmənə tutarlı cavab verərək ona ağır zərbələr vurub və müdafiə məqsədilə uğurlu əks-hücumlar həyata keçirib.
Bu ağır və məsuliyyətli günlərdə Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası Ermənistanın ona havadar qüvvələrlərin köməkliyi ilə həyata keçirdiyi növbəti təcavüzkar hərbi-siyasi təxribatını qətiyyətlə pisləyir, dünya dövlətlərini və beynəlxalq təşkilatları əzəli-əbədi torpaqlarımızda sülhün, əmin-amanlığın bərpa edilməsinə dəstək verməyə çağırır, həmçinin bütün xalqımıza səslənərək, onları daha da ayıq-sayıq olmağa, xüsusilə antiazərbaycan qüvvələrin təxribatlarına uymamağa dəvət edirik.
Bu çətin dönəmdə hər bir Azərbaycan vətəndaşı kimi biz ağsaqqallar da daha böyük məsuliyyətlə fəaliyyət göstərməli, Vətənimizin bütövlüyü uğrundakı bu mübarizədə bir əsgər kimi öz mövqeyimizdə daha əzmlə çalışmalıyıq. Azərbaycanın ən tarixi məqamlarında hər zaman cəmiyyətin önündə olmuş Respublika Ağsaqqallar Şurası, onun hər bir üzvü xalqımızın, dövlətimizin, Silahlı Qüvvələrimizin və onun Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin yanındadır və biz əminik ki, həmişə olduğu kimi indi də bütün xalqımız və rəşadətli Ordumuz milli həmrəylik göstərərək düşmənə layiqli cavab verəcəkdir.
- Prezident İlham Əliyevin ölkəmizdə həyata keçirdiyi mütərəqqi islahatların daha bir bariz təzahürü kimi bu gün Azərbaycan cəmiyyətində formalaşmış birlik və həmrəyliyi göstərmək olar. Lakin təəssüflər olsun ki, bəzi qüvvələr hələ də bu ümumxalq birliyinə qısqanclıqla baxır, hətta milli həmrəyliyimizi sarsıtmaq məqsədilə Azərbaycan Ordusunun erməni təxribatlarına cavab olaraq həyata keçirdikləri hərbi əməliyyatların əhəmiyyətini belə şübhə altına almağa çalışırlar. Bu barədə nə deyə bilərsiz?
- Bu məsələyə münasibət yalnız birmənalı ola bilər. Kimliyindən, siyasi baxışlarından asılı olmayaraq, bu gün ordumuzun apardığı hərbi əməliyyatların və əldə olunmuş nəticələrin önəmini kimsə şübhə altına almağa çalışırsa bu, yalnız Azərbaycanı gözügötürməyənlər və yaxud da onlara xidmət edənlər ola bilər. Xatırlayırsınızsa, hətta iki il bundan öncə, Azərbaycan işğalçı düşmənə qarşı Vətən müharibəsini apardığı dövrdə də məhz bu qüvvələr siyasi birliyə gəlməkdən imtina etmişdilər. Səbəb isə o zamn da, indi də təmin edilməmiş ambisiyalardır. Təsəvvür edin ki, illərdir müxtəlif Qərb ölkələrində yaşayan Altay Göyüşov son hadisələr barədə belə bir fikir ifadə edib: “Şəxsən mənə İrəvan, Zəngəzur-filan lazım deyil və Ermənistana qarşı gecəki təcavüzü birmənalı olaraq pisləyirəm”. Əlbəttə ki, sənə nəinki Zəngəzur, sənə heç Şuşa da, Laçın da lazım deyil. Sənin məntiqindən belə çıxır ki, Azərbaycan təxribatçıların öz ərazilərinə daxil olmasına, diversiyalar törətməsinə, yollarımızı minalamasına göz yummalıdır? Bu necə ola bilər? Azərbaycan Ordusu iki il bundan əvvəl qan tökərək, şəhid verərək Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə, 30 il işğal altında olan torpaqlarımızı, rayon və kəndlərimizi azad etdi. Bu gün həmin ərazilərdə irimiqyaslı yenidənqurma işləri aparılır və artıq keçmiş köçkün vətəndaşlarımızın həmin ərazilərə qayıdışına start verilib. Belə olan halda Ermənistanla sərhəd rayonlarda yaşayacaq insanlarımızın təhlükəsizliyi necə təmin olunmalıdır? Belə görünür ki, nə Altay Göyüşovu, nə Əli Kərimlini, nə Arif Hacılını, nə də onlara dəstək olan digərlərini bu məsələ qətiyyən narahat etmir və düşündürmür. Amma məhz bu məsələ Azərbaycan dövlətini, Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevi ilk növbədə düşündürən prioritet məsələdir. Məhz buna görə biz Ermənistanla sərhəddə möhkəmlənməliyik, özümüzə aid olan əraziləri işğaldan xilas edib orada istehkamlar qurmalıyıq. Bundan başqa sülh müqaviləsi imzalanmadıqca Azərbaycan hətta iki ölkə arasında bufer zona da yaratmalıdır. Bütün bunlar ona görə lazımdır ki, Laçın, Kəlbəcər və digər sərhədə yaxın şəhər və kəndlərimiz atəş altında qalmasın. Azərbaycan birmənalı olaraq ərazilərimizi, hərbi və yaşayış məntəqələrini hədəf alan düşmənin hərbi birliklərini məhv etmək, təxribatlarına adekvat cavab vermək məqsədilə məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirməlidir və bunu da edir. Ordumuz antiterror əməliyyatı həyata keçirməklə artıq strateji yüksəklikləri və Laçın dəhlizini qısa müddətdə geri qaytardı. Ermənistanı yalnız bu yolla sülhə məcbur etmək olar və Azərbaycan bunu edir. Son toqquşmalardan sonra Nikol Paşinyanın “Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı və sülh sazişi imzalamalıdır” ifadəsini səsləndirməsi də Ermənistanın artıq Azərbaycan Prezidentinin qətiyyəti və ordumuzun gücü ilə hesablaşmaq məcburiyyətində qaldığından xəbər verir.
- Eldar müəllim, maraqlıdır ki, müharibədə qalib gələn tərəf olmasına rəğmən bu gün məhz Azərbaycan daha çox Ermənistanla münasibətlərin normallaşmasına, sülh müqaviləsinin imzalanmasına çalışır. Sizcə Ermənistanın bu yönümdə indiyədək adekvat qərarlar verməsinə nə mane olur?
- Bilirsiniz, burda bir çox amillər rol oynaya bilər. İlk növbədə nəzərə almaq lazımdır ki, Ermənistanın mütəqilliyi tamamilə formal xarakter daşıyan bir məfhumdur. Möhtərəm Prezidentimizin öz çıxışlarında dəfələrlə qeyd etdiyi kimi, iqtisadi cəhətdən müstəqil olmayan ölkə siyasi cəhətdən də müstəqil ola bilməz. Ermənistanın isə iqtisadiyyatı nəinki müstəqil deyil, əslində bu iqtisadiyyat faktiki olaraq yox səviyyəsindədir. Məhz buna görə bu gün Ermənistanın yürütdüyü xarici siyasət də erməni xalqının deyil, ən müxtəlif daxili və xarici qüvvələrin maraq və mənafelərinə uyğunlaşdırılır. Təbii ki, bu qüvvələrin içərisində Cənubi Qafqazda qeyri-sabitlikdə maraqlı olanlar da, utopik “böyük Ermənistan” xəyalları ilə yaşayanlar da, faşizm ideologiyasının daşıyıcıları da və daha kimlər-kimlər var. Təəssüflər olsun ki, yalnız erməni xalqının gələcəyini düşünənlər yoxdur. Əgər varsa da, onları bu gün nə görmək, nə də eşitmək olmur. Azərbaycan dövləti isə hər zaman təkcə öz xalqının deyil, həmçinin bütün qonşularının, bütün region ölkələri xalqlarının rifahını düşünüb. Siz də bilirsiniz ki, indiyədək Azərbaycanın təşəbbüskarı olduğu bütün transmilli layihələr bu layihələrdə iştirak edən ölkələrin hər birinə yalnız xeyir verib, mənfəət gətirib. Bu gün də Azərbaycan sülhə çağırışları ilə bütün Cənubi Qafqazın inkişafı üçün çalışır. Çünki Vətən müharibəsinin nəticələri bu regionda indiyədək heç zaman müşahidə olunmamış unikal inkişaf perspektivləri vəd edir və biz bu imkanlardan yararlanmasaq nə tarix, nə də gələcək nəsillər bunu bizə bağışlamazlar. Və yenə də, bütün bu baş verənlərin fonunda əslində ona verilən tarixi şansa ən çox ehtiyacı olan Ermənistan elə özü də mütərəqqi prosesləri əngəlləyir. Niyə? Bir daha deyirəm, çünki bu ölkənin hökuməti müstəqil siyasət yürüdə bilmir və öz xalqının maraqlarını düşünmür. Artıq dəfələrlə gördüyümüz kimi, bəzən vəziyyət elə bir absurd həddə çatdırılır ki, Ermənistan müəyyən irticaçı qüvvələrin təhriki ilə Azərbaycana qarşı yeni təxribatlara da əl atır.
Lakin bu gün Azərbaycanın çörək verən əli olduğu kimi, ölümcül zərbə endirməyə qadir olan dəmir yumruğu da var. Biz bunu avqust ayının əvvəlində də, son baş verən hadisələrdə də aydın şəkildə gördük. İlk növbədə avqustun 3-də ermənilərin növbəti təxribatlarına cavab olaraq Ali Baş Komandanın əmri ilə dərhal “Qisas” əməliyyatı keçirildi, şəhidimizin qanı alındı və qarşı tərəf ciddi cəzalandırıldı. Bir neçə saat ərzində davam edən “Qisas” əməliyyatı cəza tədbiri idi. Azərbaycan şəhidinin qanı düşmənlərə baha başa gəldi və onlar bunu unutmamalıdırlar. Lakin az öncə də dediyim kimi, son günlərin hadisələri, erməni tərəfinin yol verdiyi yeni və daha genişmiqyaslı təxribatlar bir daha deməyə əsas verir ki, qarşı tərəf hələ də aldığı dərslərdən lazım olan nəticəni çıxarmayıb. Məhz buna görə də 12-13 sentyabr tarixlərində Azərbaycan növbəti hücuma məruz qaldı. Amma ermənilərə xəbərdarlıq olunmuşdu. Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev avqustun 12-də İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsində Azərbaycan Televiziyasına verdiyi müsahibəsində avqust hadisələrinə xüsusi olaraq toxundu və birmənalı olaraq bildirdi ki, əgər yenə də buna oxşar təxribat törədilərsə, cavab da eyni olacaq və heç kim bizə mane ola bilməz, heç kim bizi durdura bilməz. Dövlət başçımızn bu sözləri cəmi bir ay sonra öz təsdiqini tapdı. Ermənistan bu dəfə daha ciddi şəkildə cəzalandırıldı.
Bir daha təkrar edirəm, Azərbaycan Vətən müharibəsinin nəticələri kimi yaranmış yeni regional reallıqlar fonunda ortaya çıxan iqtisadi inkişaf perspektivlərindən bütün qonşu ölkələrin yararlanmasının tərəfdarıdır. Məhz bu səbəbdən də möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev mütəmadi olaraq Ermənistan rəhbərliyinə Azərbaycanla münasibətlərini normallaşdırmaq istiqamətində konkret addımlar atılmasının zəruriliyini vurğulayan mesajlar ünvanlayır. Əlbəttə ki, yalnız rəsmi İrəvanın ilk növbədə Azərbaycanla sülh müqaviləsini imzalamasından, sərhədlərin müəyyən edilməsi və tanınması kimi beynəlxalq hüquqi aktların təsdiq olunmasından, Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün rəsmən tanınmasından sonra bu ölkənin regional layihələrdə iştirakı müzakirə mövzusu ola bilər. Buna qədər Ermənistan özünün təxribat planlarından, Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı hər hansı ərazi iddialarından əl çəkməli, mehriban qonşuluq əlaqələrinin yaradılmasına ciddi səylər göstərməlidir.
- Bu gün Azərbaycanın xarici əlaqələri sürətlə inkişaf edir. Ölkəmizin durmadan artan nüfuzu, möhkəmlənən mövqeləri bunun bariz təzahürüdür. Bəzi ölkələrlə isə bu münasibətlər artıq müttəfiqlik fəaliyyəti səviyyəsinə yüksəlir. Bu barədə nə deyə bilərsiz?
- Əlbəttə ki, Azərbaycanın başlıca müttəfiqi qardaş Türkiyədir. 2021-ci ilin 15 iyun tarixində Şuşada Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın imzaladığı “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi” bu müttəfiqliyi daha yüksək səviyyəyə qaldırdı. Türkiyə ilə Azərbaycan arasında münasibətləri müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldən bəyannamə ilə Azərbaycan öz təhlükəsizliyi üçün əlavə zəmanət əldə edib.
Azərbaycanın xarici siyasət kursunda əsas prioritet region ölkələri və beynəlxalq aləmlə qarşılıqlı münasibətlərin qurulması, bütün güc mərkəzləri ilə əməkdaşlığın aparılması, heç bir cəbhədə yer almamaqdır. Qoşulmama Hərəkatına üzv olmağımız və ölkəmizin hərəkata uğurla sədrlik etdiyi dövrdə qlobal sülh naminə irəli sürdüyü təşəbbüslər, həyata keçirdiyi layihələr də bunu təsdiq edir. Eyni zamanda da Azərbaycan üçün qonşu ölkələrlə münasibətlərin inkişafı son dərəcə vacibdir. Bu baxımdan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Rusiya Prezidenti Vladimir Putin tərəfindən fevralın 22-də Moskvada imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Rusiya Federasiyası arasında qarşılıqlı müttəfiqlik fəaliyyəti haqqında” Bəyannamə də çox önəmlidir. Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin həyata keçirdiyi balanslaşdırılmış xarici siyasətin sayəsində ölkəmiz hazırda Rusiya ilə yüksək münasibətlərə malikdir. Ölkələrimiz arasında bir çox sahələrdə çoxşaxəli və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mövcuddur. Rusiya ilə imzalanan müttəfiqlik fəaliyyəti haqqında Bəyannamənin mətni ilə tanış olduqda isə, Azərbaycanın yeni mühüm nəticələr əldə etdiyini aşkar şəkildə görmək olar. Bu sənəd ilk növbədə Vətən müharibəsindən sonra bölgədə yaranmış yeni reallıqlar fonunda formalaşmış və regional proseslərdə əsas rol oynayan Azərbaycan-Türkiyə-Rusiya alyansının mövqelərinin möhkəmlənməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Bu proses Azərbaycanın müharibədə əldə etdiyi qələbənin siyasi-diplomatik cəbhədə daha da möhkəmləndirilməsini və ölkəmizin regionda yaratdığı yeni reallığın tam olaraq qəbul edilməsini qaçılmaz edir. Xüsusi olaraq bir məqamı da qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanla Rusiya arasında imzalanmış müttəfiqlik haqqında Bəyannamə Ermənistanın mövqelərinə böyük zərbə kimi qiymətləndirilir. Artıq Ermənistan müttəfiqlik əlaqələri, üçüncü tərəfin mübahisələrə cəlb edilməsi kimi məsələlərdən sui-istifadə edə bilməyəcək.
- Eldar müəllim, bəhs etdiyimiz bu mövzunun davamı kimi, Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin avqustun 24-də Azərbaycana etdiyi səfərin əhəmiyyətini necə şərh edərdiniz?
- Qazaxıstan bu gün Qırğızıstan, Türkmənistan, Özbəkistanla yanaşı Azərbaycanın qarşılıqlı əməkdaşlıq əlaqələrinin sürətlə inkişaf etdiyi ölkələrdən biridir. Əlbəttə ki, bu münasibətlərin formalaşmasına təsir edən əsas amillərdən biri azərbaycan və qazax xalqlarının türkdilli xalqlar olmasıdır. Məhz buna görə də biz hər iki xalqın etnik, dini və mədəni dəyərlər baxımından bir-birinə çox yaxın olduqlarını deyə bilirik. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev öz çıxışlarında dəfələrlə vurğulayıb ki, Türkdilli dövlətlərlə əlaqələrin inkişaf etdirilməsi prioritet məsələlərdən biridir. Həmçinin öz çıxışlarında dövlətimizin başçısı bu ölkələrlə nəqliyyat, enerji və digər sahələrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsinin vacibliyini də hər dəfə xüsusi olaraq qeyd edib. Məhz bu baxımdan da Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin avqustun 24-də Azərbaycana etdiyi səfər həm siyasi, həm də iqtisadi baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Ölkələrimiz arasında dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri 2004-cü ilin mart ayında Astanada imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Qazaxıstan Respublikası arasında dostluq münasibətləri və strateji tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə” və 2005-ci ilin mayında Bakıda imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Qazaxıstan Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə” ilə daha da möhkəmləndirilib. Demək olar ki, məhz bu iki tarixi sənədin imzalanması ilə Azərbaycan və Qazaxıstan arasında münasibətlərin yeni, strateji müttəfiqlik mərhələsinə keçidi üçün möhkəm zəmin yaradılıb. Bu ilin avqust ayının 24-də hər iki ölkənin dövlət başçıları tərəfindən imzalanmış Qazaxıstan ilə Azərbaycan arasında strateji münasibətlərin möhkəmlənməsi və müttəfiqlik qarşılıqlı əlaqələrinin dərinləşməsi haqqında Bəyannamə isə artıq iki dost ölkənin həm də müttəfiq olduqlarını deməyə əsas verir. Sənədlərin imzalanmasından sonra mətbuata bəyanatla çıxış edən Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu gün Azərbaycan-Qazaxstan münasibətlərinin daha geniş hüquqi bazası yaradıldı. İmzalanmış Bəyannamə və digər sənədlər isə gələcək fəaliyyət üçün çox ciddi baza kimi xidmət edəcək.
Öz çıxışında Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev xüsusi olaraq vurğuladı ki, bu ölkədə Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevə çox böyük hörmət bəsləyirlər. Möhətərəm dövlət başçımıza Qazaxıstanın ali mükafatı olan “Altın kıran” ordeninin təqdin edilməsi də bu hörmətin daha bir təsdiqidir. Həmçinin mötəbər qonaq öz çıxışında Ali Baş komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsini də mühüm tarixi əhəmiyyət kəsb edən hadisə kimi qeyd edib və bildirib ki, Qazaxıstan Azərbaycana münasibətdə dövlətlərin ərazi bütövlüyü prinsipini həmişə dəstəkləyib. Ölkələrimiz arasında bu prinsipial məsələyə eyni mövqe, eyni yanaşmalar, ortaq baxışların olması da gələcəkdə əməkdaşlığın inkişafı üçün yaxşı əsas olacaq. Bu əməkdaşlıq formatı həm ölkələrimizin və xalqlarımızın, həm də bütün Xəzəryanı ölkələrin və Türk dünyasının inkişafına mühüm töhfələr verəcək.
Bir məqamı da qeyd edim ki, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası da Türk Dövlətləri Təşkilatının Ağsaqqallar Şurasında təmsil olunmaqla Türk birliyinin getdikcə daha da möhkəmlənməsinə önəmli töhfələr verir. Belə ki, bu xətlə keçirilən görüş və toplantılarda biz daima Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi xarici siyasəti təbliğ edirik, bu siyasi kursun prioritet istiqamətlərinə dair açıqlamalar veririk və Azərbaycanın bütün Türk dünyasının maraqlarına xidmət edən təşəbbüslərinin təhlil və şərhlərini təqdim edirik.
ardı var...
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Digər xəbərlər
Tarix: 16-09-2022 | Saat: 09:06
Bölmə:Manşet / Siyasət / Seçilənlər-4 | çapa göndər
Milli Məclisinin deputatı Eldar Quliyevin müsahibəsi
AİA.az-ın suallarını Milli Məclisinin deputatı, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri Eldar Quliyev cavablandırır.
- Eldar müəllim, ilk növbədə bizə zaman ayırdığınıza görə Sizə dərin təşəkkürümüzü bildirirəm. Elə vaxtınızı artıq almamaq üçün də, icazənizlə dərhal ilk sualımı verim. Təbii ki, bu sual sentyabrın 12-dən 13-nə keçən gecə Ermənistanın ölkəmizə qarşı törətdiyi növbəti hərbi təxribatla bağlı olacaq. Sizcə əvvəlcədən məğlubiyyətə məhkum olnduğunu hər kəsdən də yaxşı bilən Ermənistan niyə bu addımı atır?
- İlk növbədə Ermənistan silahlı qüvvələrinin sentyabr ayının 12-dən 13-nə keçən gecə Azərbaycan-Ermənistan sərhədi boyunca Daşkəsən, Kəlbəcər və Laçın istiqamətlərində törətdikləri genişmiqyaslı təxribat bu ölkənin hərbi siyasi hakimiyyətinin işğalçı-faşist simasını bir daha bütün dünyaya nümayiş etdirdi. Bu təxribat nəticəsində, eləcə də silahlı qüvvələrimiz tərəfindən görülən cavab tədbirlərinin gedişində ordumuz yenə də şəhidlər verdi. Bununla bağlı mən artıq dünən bütün Şəhidlərimizin ailələrinə və yaxınlarına baş sağlığı vermişəm. Bir daha Allahdan bütün Şəhidlərimizə rəhmət diləyirəm. Həqiqətən də torpaq yalnız onun uğrunda ölümə gedən oğulları olduqda Vətən sayılır. Azərbaycanın şanlı hərbçiləri, qəhrəman övladları isə bu Vətəni sonsuz məhəbbətlə sevdiklərini dəfələrlə sübut ediblər.
Ermənistan tərəfinin təxribatlarına gəlincə isə əminəm ki, burada bütün məsuliyyət hələ də erməni faşizmini təbliğ edən ideoloqların, bu ölkədə revanşist əhval-ruhiyyəsini qızışdırmağa çalışan daxili və xarici qüvvələrin təsirindən qurtula bilməyən, bəlkə də qurtulmaq istəməyən hakimiyyətin üzərindədir. Diqqət edirsinizsə, Ermənistanın törətdiyi təxribatların ardınca dərhal kömək üçün müraciət etdiyi əsas müttəfiqləri, KTMT-yə üzv olan ölkələr belə hücuma məhz hansı tərəfin ilk olaraq başladığının aydın olmadığını bildirdilər. Ermənistan nəyə görə bu günədək sərhədlərin demarkasiya məsələsində də təcavüzkar mövqedən çıxış edir və qəsdən mübahisəli vəziyyət yaratmağa çalışır? Əlbəttə ki, ilk növbədə məhz belə təxribatlar planladığı üçün. Çünki sərhədlər dəqiq müəyyənləşdirilmədikcə, kimin kimə hücum etdiyini aydınlaşdırmaq da çətin olur. Lakin Ermənistanın bu oyunları artıq onun müttəfiqlərini də bezdirib. Artıq onlar da İrəvanı əvvəlcə sərhədlərin demarkasiya edilməsinə razılıq verməyə və yalnız bundan sonra hansısa iddialar irəli sürməyə çağırırlar. Son hadisələr göstərdi ki, Ermənistan münaqişə zonasının ərazisini süni şəkildə böyütməyə və bu yolla hərbi əməliyyatlara üçüncü ölkələri cəlb etməyə yönəlmiş cəhdləri ilə artıq heç kimi aldada bilmir.
Ermənilərin bu kimi təxribatlar törətməkdə məqsədlərinə gəlincə isə, burada təkcə onların deyil, bir çox antiazərbaycan qüvvələrinin müxtəlif niyyətləri var. İlk növbədə rəsmi İrəvan belə təxribatlarla revanşist niyyətlərini həyata keçirmək üçün əlvrişli şərait yaratmağa çalışır. Bir tərəfdən indiyədək hələ də Azərbaycana mina xəritələrinin verilməməsi, digər tərəfdən də bizim ərazilərdə yeni minalama cəhdləri ilə Ermənistan genişmiqyaslı hərbi hücumları üçün platforma yaratmağa və eyni zamanda da Azərbaycanın müdafiə imkanlarını məhdudlaşdırmağa səy göstərir. Bu isə açıq-aşkar rəsmi İrəvanın hələ də ölkəmizə qarşı təcavüzkar planlarından xəbər verir. İkinci məqsəd ölkəmizin getdikcə artan beynəlxalq nüfuzunu, möhkəmlənən mövqelərini zəiflətmək niyyətini həyata keçirməkdir. Aydındır ki, dünyadakı antiazərbaycan qüvvələrini narahat edən məqamlardan biri Azərbaycanın Avropa ölkələrinin enerji təhlükəsizliyi məsələlərində getdikcə artan roludur. Əlbəttə ki, enerji təhlükəsizliyinin təminatı regionda sülhün və stabilliyin mövcudluğundan birbaşa asılıdır. Deməli, Ermənistanın hərbi təxribatların bir məqsədi də məhz Avropanın enerji təhlükəsizliyin təmin olunmasında Azərbaycanın rolunun azaldılmasıdır. Nəhayət, 13 sentyabr insidenti eyni zamanda həm də Minsk Qrupunun reanimasiyasına bir cəhd kimi qiymətləndirilə bilər. Bu halda düşmən qüvvələr 15-16 sentyabr tarixində Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində keçiriləcək Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatının növbəti samitində Azərbaycana qarşı təzyiqlərini artırmaq üçün özlərinin planladıqları bu təxribatdan yararlanmağa çalışacaqlar. Bütün bunlar bir daha Ermənistanın Cənubi Qafqazda sadəcə forpost ölkə olduğunu bir daha təsdiq edir.
- Siz bu barədə danışmadız, amma bilirik ki, rəhərlik etdiyiniz Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası 13 sentyabr təxribatı ilə əlaqədar Bəyanat verib.
- Əlbəttə ki, Ağsaqqallar Şurası bu gün ölkəmizin həyatında fəal iştirak edir və başqa cür ola da bilməz. Xüsusilə sərhədlərimizdə hərbi aktivliyin yaşandığı belə bir dövrdə biz ağsaqqallaq hadisələri kənardan müşahidə edə bilmərik. Dövlətimizin siyasətini düzgün şərh etmək, gənc nəslin milli-vətənpərvərlik ruhunda formalaşmasında bilavasitə iştirak etmək, antiazərbaycan qüvvələrinin təbliğatına qarşı tutarlı söz demək, şəhid ailələrinin, qazilərimizin yanında olmaq, onlara ən azından mənəvi dəstək vermək bizim birbaşa Vətən qarşısında borcumuzdur. Ermənistanın 13 sentyabr təxribatı ilə əlaqədar verdiyimiz Bəyanatda da biz qeyd etmişik ki, Ermənistan silahlı qüvvələrinin Kəlbəcər, Laçın, Daşkəsən və Zəngilan rayonları istiqamətində növbəti dəfə hərbi təxribat törətmələrinə cavab olaraq, Ulu Öndər Heydər Əliyevin layiqli davamçısı, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin qurucusu olduğu müasir, güclü, rəşadətli Azərbaycan Ordusu düşmənə tutarlı cavab verərək ona ağır zərbələr vurub və müdafiə məqsədilə uğurlu əks-hücumlar həyata keçirib.
Bu ağır və məsuliyyətli günlərdə Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası Ermənistanın ona havadar qüvvələrlərin köməkliyi ilə həyata keçirdiyi növbəti təcavüzkar hərbi-siyasi təxribatını qətiyyətlə pisləyir, dünya dövlətlərini və beynəlxalq təşkilatları əzəli-əbədi torpaqlarımızda sülhün, əmin-amanlığın bərpa edilməsinə dəstək verməyə çağırır, həmçinin bütün xalqımıza səslənərək, onları daha da ayıq-sayıq olmağa, xüsusilə antiazərbaycan qüvvələrin təxribatlarına uymamağa dəvət edirik.
Bu çətin dönəmdə hər bir Azərbaycan vətəndaşı kimi biz ağsaqqallar da daha böyük məsuliyyətlə fəaliyyət göstərməli, Vətənimizin bütövlüyü uğrundakı bu mübarizədə bir əsgər kimi öz mövqeyimizdə daha əzmlə çalışmalıyıq. Azərbaycanın ən tarixi məqamlarında hər zaman cəmiyyətin önündə olmuş Respublika Ağsaqqallar Şurası, onun hər bir üzvü xalqımızın, dövlətimizin, Silahlı Qüvvələrimizin və onun Ali Baş Komandanı cənab İlham Əliyevin yanındadır və biz əminik ki, həmişə olduğu kimi indi də bütün xalqımız və rəşadətli Ordumuz milli həmrəylik göstərərək düşmənə layiqli cavab verəcəkdir.
- Prezident İlham Əliyevin ölkəmizdə həyata keçirdiyi mütərəqqi islahatların daha bir bariz təzahürü kimi bu gün Azərbaycan cəmiyyətində formalaşmış birlik və həmrəyliyi göstərmək olar. Lakin təəssüflər olsun ki, bəzi qüvvələr hələ də bu ümumxalq birliyinə qısqanclıqla baxır, hətta milli həmrəyliyimizi sarsıtmaq məqsədilə Azərbaycan Ordusunun erməni təxribatlarına cavab olaraq həyata keçirdikləri hərbi əməliyyatların əhəmiyyətini belə şübhə altına almağa çalışırlar. Bu barədə nə deyə bilərsiz?
- Bu məsələyə münasibət yalnız birmənalı ola bilər. Kimliyindən, siyasi baxışlarından asılı olmayaraq, bu gün ordumuzun apardığı hərbi əməliyyatların və əldə olunmuş nəticələrin önəmini kimsə şübhə altına almağa çalışırsa bu, yalnız Azərbaycanı gözügötürməyənlər və yaxud da onlara xidmət edənlər ola bilər. Xatırlayırsınızsa, hətta iki il bundan öncə, Azərbaycan işğalçı düşmənə qarşı Vətən müharibəsini apardığı dövrdə də məhz bu qüvvələr siyasi birliyə gəlməkdən imtina etmişdilər. Səbəb isə o zamn da, indi də təmin edilməmiş ambisiyalardır. Təsəvvür edin ki, illərdir müxtəlif Qərb ölkələrində yaşayan Altay Göyüşov son hadisələr barədə belə bir fikir ifadə edib: “Şəxsən mənə İrəvan, Zəngəzur-filan lazım deyil və Ermənistana qarşı gecəki təcavüzü birmənalı olaraq pisləyirəm”. Əlbəttə ki, sənə nəinki Zəngəzur, sənə heç Şuşa da, Laçın da lazım deyil. Sənin məntiqindən belə çıxır ki, Azərbaycan təxribatçıların öz ərazilərinə daxil olmasına, diversiyalar törətməsinə, yollarımızı minalamasına göz yummalıdır? Bu necə ola bilər? Azərbaycan Ordusu iki il bundan əvvəl qan tökərək, şəhid verərək Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə, 30 il işğal altında olan torpaqlarımızı, rayon və kəndlərimizi azad etdi. Bu gün həmin ərazilərdə irimiqyaslı yenidənqurma işləri aparılır və artıq keçmiş köçkün vətəndaşlarımızın həmin ərazilərə qayıdışına start verilib. Belə olan halda Ermənistanla sərhəd rayonlarda yaşayacaq insanlarımızın təhlükəsizliyi necə təmin olunmalıdır? Belə görünür ki, nə Altay Göyüşovu, nə Əli Kərimlini, nə Arif Hacılını, nə də onlara dəstək olan digərlərini bu məsələ qətiyyən narahat etmir və düşündürmür. Amma məhz bu məsələ Azərbaycan dövlətini, Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevi ilk növbədə düşündürən prioritet məsələdir. Məhz buna görə biz Ermənistanla sərhəddə möhkəmlənməliyik, özümüzə aid olan əraziləri işğaldan xilas edib orada istehkamlar qurmalıyıq. Bundan başqa sülh müqaviləsi imzalanmadıqca Azərbaycan hətta iki ölkə arasında bufer zona da yaratmalıdır. Bütün bunlar ona görə lazımdır ki, Laçın, Kəlbəcər və digər sərhədə yaxın şəhər və kəndlərimiz atəş altında qalmasın. Azərbaycan birmənalı olaraq ərazilərimizi, hərbi və yaşayış məntəqələrini hədəf alan düşmənin hərbi birliklərini məhv etmək, təxribatlarına adekvat cavab vermək məqsədilə məqsədyönlü tədbirlər həyata keçirməlidir və bunu da edir. Ordumuz antiterror əməliyyatı həyata keçirməklə artıq strateji yüksəklikləri və Laçın dəhlizini qısa müddətdə geri qaytardı. Ermənistanı yalnız bu yolla sülhə məcbur etmək olar və Azərbaycan bunu edir. Son toqquşmalardan sonra Nikol Paşinyanın “Ermənistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı və sülh sazişi imzalamalıdır” ifadəsini səsləndirməsi də Ermənistanın artıq Azərbaycan Prezidentinin qətiyyəti və ordumuzun gücü ilə hesablaşmaq məcburiyyətində qaldığından xəbər verir.
- Eldar müəllim, maraqlıdır ki, müharibədə qalib gələn tərəf olmasına rəğmən bu gün məhz Azərbaycan daha çox Ermənistanla münasibətlərin normallaşmasına, sülh müqaviləsinin imzalanmasına çalışır. Sizcə Ermənistanın bu yönümdə indiyədək adekvat qərarlar verməsinə nə mane olur?
- Bilirsiniz, burda bir çox amillər rol oynaya bilər. İlk növbədə nəzərə almaq lazımdır ki, Ermənistanın mütəqilliyi tamamilə formal xarakter daşıyan bir məfhumdur. Möhtərəm Prezidentimizin öz çıxışlarında dəfələrlə qeyd etdiyi kimi, iqtisadi cəhətdən müstəqil olmayan ölkə siyasi cəhətdən də müstəqil ola bilməz. Ermənistanın isə iqtisadiyyatı nəinki müstəqil deyil, əslində bu iqtisadiyyat faktiki olaraq yox səviyyəsindədir. Məhz buna görə bu gün Ermənistanın yürütdüyü xarici siyasət də erməni xalqının deyil, ən müxtəlif daxili və xarici qüvvələrin maraq və mənafelərinə uyğunlaşdırılır. Təbii ki, bu qüvvələrin içərisində Cənubi Qafqazda qeyri-sabitlikdə maraqlı olanlar da, utopik “böyük Ermənistan” xəyalları ilə yaşayanlar da, faşizm ideologiyasının daşıyıcıları da və daha kimlər-kimlər var. Təəssüflər olsun ki, yalnız erməni xalqının gələcəyini düşünənlər yoxdur. Əgər varsa da, onları bu gün nə görmək, nə də eşitmək olmur. Azərbaycan dövləti isə hər zaman təkcə öz xalqının deyil, həmçinin bütün qonşularının, bütün region ölkələri xalqlarının rifahını düşünüb. Siz də bilirsiniz ki, indiyədək Azərbaycanın təşəbbüskarı olduğu bütün transmilli layihələr bu layihələrdə iştirak edən ölkələrin hər birinə yalnız xeyir verib, mənfəət gətirib. Bu gün də Azərbaycan sülhə çağırışları ilə bütün Cənubi Qafqazın inkişafı üçün çalışır. Çünki Vətən müharibəsinin nəticələri bu regionda indiyədək heç zaman müşahidə olunmamış unikal inkişaf perspektivləri vəd edir və biz bu imkanlardan yararlanmasaq nə tarix, nə də gələcək nəsillər bunu bizə bağışlamazlar. Və yenə də, bütün bu baş verənlərin fonunda əslində ona verilən tarixi şansa ən çox ehtiyacı olan Ermənistan elə özü də mütərəqqi prosesləri əngəlləyir. Niyə? Bir daha deyirəm, çünki bu ölkənin hökuməti müstəqil siyasət yürüdə bilmir və öz xalqının maraqlarını düşünmür. Artıq dəfələrlə gördüyümüz kimi, bəzən vəziyyət elə bir absurd həddə çatdırılır ki, Ermənistan müəyyən irticaçı qüvvələrin təhriki ilə Azərbaycana qarşı yeni təxribatlara da əl atır.
Lakin bu gün Azərbaycanın çörək verən əli olduğu kimi, ölümcül zərbə endirməyə qadir olan dəmir yumruğu da var. Biz bunu avqust ayının əvvəlində də, son baş verən hadisələrdə də aydın şəkildə gördük. İlk növbədə avqustun 3-də ermənilərin növbəti təxribatlarına cavab olaraq Ali Baş Komandanın əmri ilə dərhal “Qisas” əməliyyatı keçirildi, şəhidimizin qanı alındı və qarşı tərəf ciddi cəzalandırıldı. Bir neçə saat ərzində davam edən “Qisas” əməliyyatı cəza tədbiri idi. Azərbaycan şəhidinin qanı düşmənlərə baha başa gəldi və onlar bunu unutmamalıdırlar. Lakin az öncə də dediyim kimi, son günlərin hadisələri, erməni tərəfinin yol verdiyi yeni və daha genişmiqyaslı təxribatlar bir daha deməyə əsas verir ki, qarşı tərəf hələ də aldığı dərslərdən lazım olan nəticəni çıxarmayıb. Məhz buna görə də 12-13 sentyabr tarixlərində Azərbaycan növbəti hücuma məruz qaldı. Amma ermənilərə xəbərdarlıq olunmuşdu. Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyev avqustun 12-də İsmayıllı rayonunun Basqal qəsəbəsində Azərbaycan Televiziyasına verdiyi müsahibəsində avqust hadisələrinə xüsusi olaraq toxundu və birmənalı olaraq bildirdi ki, əgər yenə də buna oxşar təxribat törədilərsə, cavab da eyni olacaq və heç kim bizə mane ola bilməz, heç kim bizi durdura bilməz. Dövlət başçımızn bu sözləri cəmi bir ay sonra öz təsdiqini tapdı. Ermənistan bu dəfə daha ciddi şəkildə cəzalandırıldı.
Bir daha təkrar edirəm, Azərbaycan Vətən müharibəsinin nəticələri kimi yaranmış yeni regional reallıqlar fonunda ortaya çıxan iqtisadi inkişaf perspektivlərindən bütün qonşu ölkələrin yararlanmasının tərəfdarıdır. Məhz bu səbəbdən də möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev mütəmadi olaraq Ermənistan rəhbərliyinə Azərbaycanla münasibətlərini normallaşdırmaq istiqamətində konkret addımlar atılmasının zəruriliyini vurğulayan mesajlar ünvanlayır. Əlbəttə ki, yalnız rəsmi İrəvanın ilk növbədə Azərbaycanla sülh müqaviləsini imzalamasından, sərhədlərin müəyyən edilməsi və tanınması kimi beynəlxalq hüquqi aktların təsdiq olunmasından, Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün rəsmən tanınmasından sonra bu ölkənin regional layihələrdə iştirakı müzakirə mövzusu ola bilər. Buna qədər Ermənistan özünün təxribat planlarından, Azərbaycana və Türkiyəyə qarşı hər hansı ərazi iddialarından əl çəkməli, mehriban qonşuluq əlaqələrinin yaradılmasına ciddi səylər göstərməlidir.
- Bu gün Azərbaycanın xarici əlaqələri sürətlə inkişaf edir. Ölkəmizin durmadan artan nüfuzu, möhkəmlənən mövqeləri bunun bariz təzahürüdür. Bəzi ölkələrlə isə bu münasibətlər artıq müttəfiqlik fəaliyyəti səviyyəsinə yüksəlir. Bu barədə nə deyə bilərsiz?
- Əlbəttə ki, Azərbaycanın başlıca müttəfiqi qardaş Türkiyədir. 2021-ci ilin 15 iyun tarixində Şuşada Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın imzaladığı “Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi” bu müttəfiqliyi daha yüksək səviyyəyə qaldırdı. Türkiyə ilə Azərbaycan arasında münasibətləri müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldən bəyannamə ilə Azərbaycan öz təhlükəsizliyi üçün əlavə zəmanət əldə edib.
Azərbaycanın xarici siyasət kursunda əsas prioritet region ölkələri və beynəlxalq aləmlə qarşılıqlı münasibətlərin qurulması, bütün güc mərkəzləri ilə əməkdaşlığın aparılması, heç bir cəbhədə yer almamaqdır. Qoşulmama Hərəkatına üzv olmağımız və ölkəmizin hərəkata uğurla sədrlik etdiyi dövrdə qlobal sülh naminə irəli sürdüyü təşəbbüslər, həyata keçirdiyi layihələr də bunu təsdiq edir. Eyni zamanda da Azərbaycan üçün qonşu ölkələrlə münasibətlərin inkişafı son dərəcə vacibdir. Bu baxımdan Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Rusiya Prezidenti Vladimir Putin tərəfindən fevralın 22-də Moskvada imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Rusiya Federasiyası arasında qarşılıqlı müttəfiqlik fəaliyyəti haqqında” Bəyannamə də çox önəmlidir. Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin həyata keçirdiyi balanslaşdırılmış xarici siyasətin sayəsində ölkəmiz hazırda Rusiya ilə yüksək münasibətlərə malikdir. Ölkələrimiz arasında bir çox sahələrdə çoxşaxəli və qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq mövcuddur. Rusiya ilə imzalanan müttəfiqlik fəaliyyəti haqqında Bəyannamənin mətni ilə tanış olduqda isə, Azərbaycanın yeni mühüm nəticələr əldə etdiyini aşkar şəkildə görmək olar. Bu sənəd ilk növbədə Vətən müharibəsindən sonra bölgədə yaranmış yeni reallıqlar fonunda formalaşmış və regional proseslərdə əsas rol oynayan Azərbaycan-Türkiyə-Rusiya alyansının mövqelərinin möhkəmlənməsi baxımından əhəmiyyətlidir. Bu proses Azərbaycanın müharibədə əldə etdiyi qələbənin siyasi-diplomatik cəbhədə daha da möhkəmləndirilməsini və ölkəmizin regionda yaratdığı yeni reallığın tam olaraq qəbul edilməsini qaçılmaz edir. Xüsusi olaraq bir məqamı da qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycanla Rusiya arasında imzalanmış müttəfiqlik haqqında Bəyannamə Ermənistanın mövqelərinə böyük zərbə kimi qiymətləndirilir. Artıq Ermənistan müttəfiqlik əlaqələri, üçüncü tərəfin mübahisələrə cəlb edilməsi kimi məsələlərdən sui-istifadə edə bilməyəcək.
- Eldar müəllim, bəhs etdiyimiz bu mövzunun davamı kimi, Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin avqustun 24-də Azərbaycana etdiyi səfərin əhəmiyyətini necə şərh edərdiniz?
- Qazaxıstan bu gün Qırğızıstan, Türkmənistan, Özbəkistanla yanaşı Azərbaycanın qarşılıqlı əməkdaşlıq əlaqələrinin sürətlə inkişaf etdiyi ölkələrdən biridir. Əlbəttə ki, bu münasibətlərin formalaşmasına təsir edən əsas amillərdən biri azərbaycan və qazax xalqlarının türkdilli xalqlar olmasıdır. Məhz buna görə də biz hər iki xalqın etnik, dini və mədəni dəyərlər baxımından bir-birinə çox yaxın olduqlarını deyə bilirik. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev öz çıxışlarında dəfələrlə vurğulayıb ki, Türkdilli dövlətlərlə əlaqələrin inkişaf etdirilməsi prioritet məsələlərdən biridir. Həmçinin öz çıxışlarında dövlətimizin başçısı bu ölkələrlə nəqliyyat, enerji və digər sahələrdə əməkdaşlığın genişləndirilməsinin vacibliyini də hər dəfə xüsusi olaraq qeyd edib. Məhz bu baxımdan da Qazaxıstan Respublikasının Prezidenti Kasım-Jomart Tokayevin avqustun 24-də Azərbaycana etdiyi səfər həm siyasi, həm də iqtisadi baxımdan mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Ölkələrimiz arasında dostluq və əməkdaşlıq münasibətləri 2004-cü ilin mart ayında Astanada imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Qazaxıstan Respublikası arasında dostluq münasibətləri və strateji tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə” və 2005-ci ilin mayında Bakıda imzalanmış “Azərbaycan Respublikası və Qazaxıstan Respublikası arasında strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik münasibətləri haqqında Müqavilə” ilə daha da möhkəmləndirilib. Demək olar ki, məhz bu iki tarixi sənədin imzalanması ilə Azərbaycan və Qazaxıstan arasında münasibətlərin yeni, strateji müttəfiqlik mərhələsinə keçidi üçün möhkəm zəmin yaradılıb. Bu ilin avqust ayının 24-də hər iki ölkənin dövlət başçıları tərəfindən imzalanmış Qazaxıstan ilə Azərbaycan arasında strateji münasibətlərin möhkəmlənməsi və müttəfiqlik qarşılıqlı əlaqələrinin dərinləşməsi haqqında Bəyannamə isə artıq iki dost ölkənin həm də müttəfiq olduqlarını deməyə əsas verir. Sənədlərin imzalanmasından sonra mətbuata bəyanatla çıxış edən Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin qeyd etdiyi kimi, bu gün Azərbaycan-Qazaxstan münasibətlərinin daha geniş hüquqi bazası yaradıldı. İmzalanmış Bəyannamə və digər sənədlər isə gələcək fəaliyyət üçün çox ciddi baza kimi xidmət edəcək.
Öz çıxışında Qazaxıstan Prezidenti Kasım-Jomart Tokayev xüsusi olaraq vurğuladı ki, bu ölkədə Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevə çox böyük hörmət bəsləyirlər. Möhətərəm dövlət başçımıza Qazaxıstanın ali mükafatı olan “Altın kıran” ordeninin təqdin edilməsi də bu hörmətin daha bir təsdiqidir. Həmçinin mötəbər qonaq öz çıxışında Ali Baş komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Respublikasının ərazi bütövlüyünün bərpa edilməsini də mühüm tarixi əhəmiyyət kəsb edən hadisə kimi qeyd edib və bildirib ki, Qazaxıstan Azərbaycana münasibətdə dövlətlərin ərazi bütövlüyü prinsipini həmişə dəstəkləyib. Ölkələrimiz arasında bu prinsipial məsələyə eyni mövqe, eyni yanaşmalar, ortaq baxışların olması da gələcəkdə əməkdaşlığın inkişafı üçün yaxşı əsas olacaq. Bu əməkdaşlıq formatı həm ölkələrimizin və xalqlarımızın, həm də bütün Xəzəryanı ölkələrin və Türk dünyasının inkişafına mühüm töhfələr verəcək.
Bir məqamı da qeyd edim ki, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası da Türk Dövlətləri Təşkilatının Ağsaqqallar Şurasında təmsil olunmaqla Türk birliyinin getdikcə daha da möhkəmlənməsinə önəmli töhfələr verir. Belə ki, bu xətlə keçirilən görüş və toplantılarda biz daima Ölkə Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan dövlətinin həyata keçirdiyi xarici siyasəti təbliğ edirik, bu siyasi kursun prioritet istiqamətlərinə dair açıqlamalar veririk və Azərbaycanın bütün Türk dünyasının maraqlarına xidmət edən təşəbbüslərinin təhlil və şərhlərini təqdim edirik.
ardı var...
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
