Azadlığın təməl prinsipi
Tarix: 21-07-2025 | Saat: 18:12
Bölmə:Siyasət | çapa göndər
Azadlıq – insan həyatının mənasını təşkil edən, onun düşüncə, söz və seçim sərbəstliyini təmin edən ən əsas hüquqlardan biridir. Azadlığın ictimai və siyasi həyata təsir edən mühüm təzahürlərindən biri isə mətbuat azadlığıdır. Cəmiyyətin maariflənməsi, insan hüquq və azadlıqlarının qorunması, dövlətin şəffaf fəaliyyəti və ictimai nəzarətin formalaşması baxımından azad mətbuatın rolu əvəzolunmazdır. Bu mənada milli mətbuat təkcə informasiya ötürən bir vasitə deyil, həm də xalqın milli kimliyinin, düşüncə tərzinin və mənəvi gücünün ifadəsidir. Azərbaycan milli mətbuatının əsası 1875-ci il iyulun 22-də Həsən bəy Zərdabi tərəfindən nəşr edilən “Əkinçi” qəzeti ilə qoyulmuşdur. Bu qəzet yalnız bir nəşr kimi yox, həm də bir fikir hərəkatı kimi çıxış edirdi. Həsən bəy Zərdabi xalqı savadlanmağa, düşünməyə, ictimai hadisələrə münasibət bildirməyə və öz hüquqlarını dərk etməyə səsləyirdi. O dövrdə çar senzurası altında belə bir fəaliyyət göstərmək böyük cəsarət tələb edirdi. “Əkinçi” qəzeti milli oyanışın, maarifçiliyin və azad sözün təməlini qoydu və onun ardınca gələn "Ziya", "Kəşkül", "Molla Nəsrəddin" kimi mətbuat orqanları bu ideyaları daha da inkişaf etdirdi. Azad mətbuat olmadan demokratik cəmiyyətin mövcudluğu mümkünsüzdür. Mətbuat yalnız xəbərləri yaymaqla kifayətlənmir, həm də cəmiyyətin vicdanı rolunu oynayır. O, dövlətin və ictimai institutların fəaliyyətinə nəzarət edir, problemləri gündəmə gətirir, müxtəlif fikir və mövqelərin toqquşmasına şərait yaradır. Ən əsası isə mətbuat insanlara düşünmək, müqayisə etmək və öz mövqeyini formalaşdırmaq imkanı verir. Demokratik prinsiplərin qorunması üçün bu azadlıq həyatidir. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 50-ci maddəsinə əsasən, hər kəsin fikir və söz azadlığı vardır. Kütləvi informasiya vasitələri azaddır, senzura qadağandır. Bu, ölkəmizdə mətbuat azadlığının hüquqi zəmanətə malik olduğunu göstərir. Bununla belə, mətbuat azadlığının təkcə qanunlarda yazılması kifayət deyil; onun real həyatda təmin olunması, jurnalistlərin sərbəst işləyə bilməsi və ictimai maraqları rahatlıqla müdafiə edə bilməsi vacibdir. Müasir dövrdə texnologiyanın sürətli inkişafı və informasiya mühitinin qloballaşması mətbuatın fəaliyyətini daha da genişləndirmişdir. İnternetin və sosial medianın yayılması sayəsində hər kəs bir növ “jurnalistə” çevrilə bilər. Lakin bu vəziyyət həm də yeni çağırışlar yaradır. Dezinformasiya, yalan xəbərlər, saxta mənbələr, senzura cəhdləri və jurnalistlərə qarşı təzyiqlər mətbuat azadlığını təhlükə altına alır. Belə şəraitdə azad, məsuliyyətli və peşəkar mətbuatın mövcudluğu daha da vacib hala gəlir. Azərbaycan milli mətbuatı bu gün də tarixi irsinə sadiq qalaraq informasiya cəmiyyətinin qurulmasında, ictimai şüurun formalaşmasında və dövlət-vətəndaş münasibətlərinin inkişafında mühüm rol oynayır. Mətbuat orqanları cəmiyyətin maariflənməsi, milli-mənəvi dəyərlərin qorunması və təbliği sahəsində böyük missiya daşıyırlar. Lakin bu missiyanın yerinə yetirilməsi üçün mətbuat azad olmalı, jurnalistlər müstəqil şəkildə, heç bir təzyiq olmadan fəaliyyət göstərə bilməlidirlər. Bununla yanaşı, jurnalistikanın etik kodeksinə əməl olunması, məlumatların dəqiq, obyektiv və qərəzsiz şəkildə çatdırılması da vacib şərtdir. Cəmiyyətin güvəndiyi mətbuat yalnız azad deyil, eyni zamanda məsuliyyətli və vicdanlı olmalıdır. Bu vəzifə həm mətbuat işçilərinin üzərinə düşür, həm də cəmiyyətin və dövlətin mətbuata münasibətində öz əksini tapmalıdır. Azad mətbuat hər bir sağlam cəmiyyətin təməl daşıdır. O, xalqın gözü, qulağı və səsidir. Azərbaycanın milli mətbuatı tarixən xalqın azadlıq və maarif yolunda ön cəbhədə olmuşdur. Bu gün də həmin rolu qorumaq, azadlığın təməl prinsipinə çevrilmiş mətbuat dəyərlərini yaşatmaq və inkişaf etdirmək hər bir jurnalistin, hər bir vətəndaşın və bütövlükdə dövlətin borcudur. Azad mətbuat varsa, azad cəmiyyət var. Azad cəmiyyət varsa, inkişaf və gələcək var.
İlqar İlyasov
YAP Laçın rayon təşkilatının sədri
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Digər xəbərlər
Tarix: 21-07-2025 | Saat: 18:12
Bölmə:Siyasət | çapa göndər
Azadlıq – insan həyatının mənasını təşkil edən, onun düşüncə, söz və seçim sərbəstliyini təmin edən ən əsas hüquqlardan biridir. Azadlığın ictimai və siyasi həyata təsir edən mühüm təzahürlərindən biri isə mətbuat azadlığıdır. Cəmiyyətin maariflənməsi, insan hüquq və azadlıqlarının qorunması, dövlətin şəffaf fəaliyyəti və ictimai nəzarətin formalaşması baxımından azad mətbuatın rolu əvəzolunmazdır. Bu mənada milli mətbuat təkcə informasiya ötürən bir vasitə deyil, həm də xalqın milli kimliyinin, düşüncə tərzinin və mənəvi gücünün ifadəsidir. Azərbaycan milli mətbuatının əsası 1875-ci il iyulun 22-də Həsən bəy Zərdabi tərəfindən nəşr edilən “Əkinçi” qəzeti ilə qoyulmuşdur. Bu qəzet yalnız bir nəşr kimi yox, həm də bir fikir hərəkatı kimi çıxış edirdi. Həsən bəy Zərdabi xalqı savadlanmağa, düşünməyə, ictimai hadisələrə münasibət bildirməyə və öz hüquqlarını dərk etməyə səsləyirdi. O dövrdə çar senzurası altında belə bir fəaliyyət göstərmək böyük cəsarət tələb edirdi. “Əkinçi” qəzeti milli oyanışın, maarifçiliyin və azad sözün təməlini qoydu və onun ardınca gələn "Ziya", "Kəşkül", "Molla Nəsrəddin" kimi mətbuat orqanları bu ideyaları daha da inkişaf etdirdi. Azad mətbuat olmadan demokratik cəmiyyətin mövcudluğu mümkünsüzdür. Mətbuat yalnız xəbərləri yaymaqla kifayətlənmir, həm də cəmiyyətin vicdanı rolunu oynayır. O, dövlətin və ictimai institutların fəaliyyətinə nəzarət edir, problemləri gündəmə gətirir, müxtəlif fikir və mövqelərin toqquşmasına şərait yaradır. Ən əsası isə mətbuat insanlara düşünmək, müqayisə etmək və öz mövqeyini formalaşdırmaq imkanı verir. Demokratik prinsiplərin qorunması üçün bu azadlıq həyatidir. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 50-ci maddəsinə əsasən, hər kəsin fikir və söz azadlığı vardır. Kütləvi informasiya vasitələri azaddır, senzura qadağandır. Bu, ölkəmizdə mətbuat azadlığının hüquqi zəmanətə malik olduğunu göstərir. Bununla belə, mətbuat azadlığının təkcə qanunlarda yazılması kifayət deyil; onun real həyatda təmin olunması, jurnalistlərin sərbəst işləyə bilməsi və ictimai maraqları rahatlıqla müdafiə edə bilməsi vacibdir. Müasir dövrdə texnologiyanın sürətli inkişafı və informasiya mühitinin qloballaşması mətbuatın fəaliyyətini daha da genişləndirmişdir. İnternetin və sosial medianın yayılması sayəsində hər kəs bir növ “jurnalistə” çevrilə bilər. Lakin bu vəziyyət həm də yeni çağırışlar yaradır. Dezinformasiya, yalan xəbərlər, saxta mənbələr, senzura cəhdləri və jurnalistlərə qarşı təzyiqlər mətbuat azadlığını təhlükə altına alır. Belə şəraitdə azad, məsuliyyətli və peşəkar mətbuatın mövcudluğu daha da vacib hala gəlir. Azərbaycan milli mətbuatı bu gün də tarixi irsinə sadiq qalaraq informasiya cəmiyyətinin qurulmasında, ictimai şüurun formalaşmasında və dövlət-vətəndaş münasibətlərinin inkişafında mühüm rol oynayır. Mətbuat orqanları cəmiyyətin maariflənməsi, milli-mənəvi dəyərlərin qorunması və təbliği sahəsində böyük missiya daşıyırlar. Lakin bu missiyanın yerinə yetirilməsi üçün mətbuat azad olmalı, jurnalistlər müstəqil şəkildə, heç bir təzyiq olmadan fəaliyyət göstərə bilməlidirlər. Bununla yanaşı, jurnalistikanın etik kodeksinə əməl olunması, məlumatların dəqiq, obyektiv və qərəzsiz şəkildə çatdırılması da vacib şərtdir. Cəmiyyətin güvəndiyi mətbuat yalnız azad deyil, eyni zamanda məsuliyyətli və vicdanlı olmalıdır. Bu vəzifə həm mətbuat işçilərinin üzərinə düşür, həm də cəmiyyətin və dövlətin mətbuata münasibətində öz əksini tapmalıdır. Azad mətbuat hər bir sağlam cəmiyyətin təməl daşıdır. O, xalqın gözü, qulağı və səsidir. Azərbaycanın milli mətbuatı tarixən xalqın azadlıq və maarif yolunda ön cəbhədə olmuşdur. Bu gün də həmin rolu qorumaq, azadlığın təməl prinsipinə çevrilmiş mətbuat dəyərlərini yaşatmaq və inkişaf etdirmək hər bir jurnalistin, hər bir vətəndaşın və bütövlükdə dövlətin borcudur. Azad mətbuat varsa, azad cəmiyyət var. Azad cəmiyyət varsa, inkişaf və gələcək var.
İlqar İlyasov
YAP Laçın rayon təşkilatının sədri
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
