Atatürkün mənəvi mirası olan Savarona yaxtası bazar günü İstanbul Boğazını salamlayacaq
Tarix: 22-08-2025 | Saat: 21:51
Bölmə:Özəl | çapa göndər
TEKNOFEST Mavi Vətən çərçivəsində Cümhuriyyətin qurucusu Qazi Mustafa Kamal Atatürkün mənəvi mirası olan Savarona yaxtası TCG Anadolu və digər yeddi gəmi ilə birlikdə avqustun 24-də Boğaziçi salamlayacaq.
Qazi Mustafa Kamal Atatürkün kitablarını öndən qabağa daşıdığı çamadan, xəstəliyi zamanı qanına bulaşmış yorğan örtüyü, yazı masası kimi şəxsi əşyalarının olduğu Savarona yaxtası son günlərinin şahidi olub.
Savarona yaxtasının yeni hekayəsi prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın həyat yoldaşı Əminə Ərdoğanın prezidentlik inventarında olan yaxtanın yenidən Hərbi Dəniz Qüvvələrinə qaytarılması təklifi ilə başlayıb.
Bunun üzərinə yaxta Dəniz Qüvvələri Komandanlığına təhvil verilib. Hərbi Dəniz Qüvvələri komandanı admiral Ərcüment Tatlıoğlunun göstərişi ilə hazırlanan üç alternativ plan prezident Ərdoğan və həyat yoldaşı Əminə Ərdoğana təqdim edilib və onun bərpasına qərar verilib. Dəniz Qüvvələri komandanı admiral Ərcüment Tatlıoğlunun göstərişi ilə Dəniz Muzeyindən Atatürkə aid müxtəlif əşyalar Savaronaya gətirilib.
Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın göstərişi ilə genişmiqyaslı restavrasiyadan keçən və İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Komandanlığının həyata keçirdiyi işlər sayəsində donanmaya qatılan Savarona yaxtası illər sonra istifadəsiz qaldıqdan sonra gələcəyi formalaşdıran elmi tədbir olan TEKNOFEST üçün yenidən “Mavi Vətən”də görünəcək.
Savarona yaxtası Türkiyənin ən böyük hərbi gəmisi TCG Anadolu və Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus digər 7 gəmi ilə birlikdə avqustun 24-ü bazar günü İstanbulda Bosfor boğazında üzəcək.
İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Zavodunun komandiri kontr-admiral Rəcəb Erdinç Yetkin “Savarona” gəmisində Atatürkün kabinəsində Anadolu agentliyinin müxbirinə verdiyi açıqlamada yaxtanın 1931-ci ildə Almaniyada tikildiyini, daha sonra Türkiyə Cümhuriyyətinin ehtiyac duyduğu 24 mart 1938-ci ildə satın alındığını və Türkiyə bayrağının qaldırıldığını bildirib.
Atatürk 56 gün qaldığı yaxta ilə bağlı mühüm qərarlar verib.
Yetkin gəminin 1 iyun 1938-ci ildə Dolmabahçedən gəldiyini və Qazi Mustafa Kamal Atatürkün xəstəliyi zamanı gəmiyə gəldiyini açıqlayıb. O, "Atatürk bu gəmiyə minərək xəstəliyinin bir hissəsini orada keçirdi. Ümumilikdə 56 gün burada qaldı. Bu 56 gün qısa olsa da, mühüm qərarların verildiyi bir dövr idi. Məsələn, burada Hatay məsələsi müzakirə edildi və bundan sonra necə davranılacağına dair qərarlar verildi. İstanbul Bölgə Planlarının təsdiqi, Barbaros Heykeli və Hayrettin Muzeyinin ətrafının təmizlənməsi. daha sonra ictimaiyyətə açılma və Preveza Dəniz Qələbəsinin qeyd edilməsi bu gəmidə verilmiş qərarlar idi." Yetkin, Atatürkün xəstəliyi zamanı o vaxtkı baş nazir və Nazirlər Şurasını yaxtada bir neçə dəfə topladığını xatırladaraq, "Ölkəmizə səfər edən dövlət rəsmiləri ilə yanaşı, digər ölkələrin də burada qonaq edildi. Onlardan biri Rumıniya Kralı idi. Bu, mühüm, tarixi imzaların atıldığı bir gəmidir. 56 gün sonra piyada yola düşdü. gəmi sakitcə, görünmədən, təəssüf ki, getdikdən 108 gün sonra vəfat etdi." Bərbər kreslosu, xalat, qanlı vərəq...
Atatürkə aid hər şeyin titizliklə qorunduğunu qeyd edən Yetkin, Qazinin yaxtadan xatirələrini belə izah etdi:
"Onun xalatını, başmaqlarını, dəsmalını, çarpayısını görə bilərsiniz. Yatağa diqqətlə baxsanız, üzərində ləkə var. Bu, Atatürkün qanından bir ləkədir, onun serrozunun nəticəsidir və biz onu hələ də burada qoruyub saxlayırıq. 8-ci prezidentimiz, mərhum Özal Turqunun da gəmiyə hədiyyə etdiyi Prezident bayrağımız oxşardır. Atatürkün istifadə etdiyi şüşə qablar və bərbər kürsüləri də bu işdə Atatürkün övladlığa götürdüyü qızı Afet İnana yazdığı bir məktubda Atatürk Kitabxanası ilə birlikdə qürurla sakladığımız bir başqa əsərdir.
Qazi Mustafa Kamal Atatürkün oxumağı sevən bir lider olduğunu xatırladan Yetkin, kitablarını öndən qabağa daşıdığı çamadanın da qorunan əşyalar arasında olduğunu qeyd etdi.
Yetkin, "Onun yazı alətləri, gümüş qabları, fincanlıqları da bu sahədə nümayiş etdirilir. Bu gün qürurla istifadə etdiyimiz üçbucaq, dördbucaq, beşbucaq kimi həndəsi ifadələri icad etdi və türkcəmizə tanış oldu. Bu ifadələri ehtiva edən bir cəbr kitabı da Nutukun ilk nüsxəsi ilə birlikdə sərgi sahələrimizdədir" dedi.
O, Atatürkün ölümündən 1951-ci ilə qədər Savarona yaxtasından çox istifadə olunmadığını, 1951-1986-cı illərdə isə T. Yetkin, “Savarona” yaxtasının Atatürkün ölümü ilə 1951-ci ilə qədər çox istifadə edilmədiyini, 1951-1986-cı illər arasında Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə ayrıldığını açıqladı: “Bu müddət ərzində Dəniz Akademiyası tələbələrinin təhsili üçün ayrıldı. Bu gəminin əziz xatirəsi 2013-cü ildə Prezidentimizə ayrılan bu yaxta 2015-ci ildən İstanbul Dəniz Gəmiqayırma Zavodunda saxlanılır”.
“Bu, donanmamızda 5-ci ən böyük gəmidir”.
Yetkin, yaxtanın 17 avqust 2023-cü ildə Dəniz Qüvvələrinə qaytarıldığını və modernləşdirmə, texniki xidmət və təmir işlərinə başlanıldığını bildirdi.
Gəminin təhvil verilməsində prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın həyat yoldaşı Əminə Ərdoğanın əhəmiyyətli dəstəyini və töhfələrini vurğulayan Yetkin, "Hazırda demək olar ki, bütün göyərtə plitələrini dəyişmişik. 6 göyərtədən ibarət, 136 metr uzunluğunda və 5 min ton ağırlığında olan gəmimiz hazırda bərpa etdiyimiz ən böyük gəmimizdir. belə böyük bir gəmini dənizçilik baxımından “təsnifat” adlandırdığımız təhlükəsiz yelkən vəziyyətinə cəmi 10 ay ərzində çatdıra bildik”. Yetkin bunları qeyd etdi:
"Bu proses zamanı biz çoxsaylı modernləşdirmələr apardıq, o cümlədən 60 tondan çox sacın dəyişdirilməsi, 80 ton asbestin çıxarılması, bütün kabel xətlərinin yenidən təşkili, dənizə uyğun avadanlıqların modernləşdirilməsi, radiorabitə sistemlərinin yenilənməsi. Biz həmçinin təmir işlərini uğurla başa çatdırmışıq. İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Komandanlığının məsuliyyətini daşıyaraq, ilk səfərində 17,2 düyün dizayn sürətinə nail olduq, bundan sonra dövlət başçımızın göstərişlərinə uyğun olaraq, dövlət mötəbərlərimizi qəbul edib, qonaq etməyi, bu dəyərli obyektləri xalqımızla bölüşmək, Türk dəniz mədəniyyətini təbliğ etmək, tələbələrimizə mari sevgisini aşılamaq, onlara qısamüddətli mari təhsili aşılamaq məqsədi daşıyırıq”.
Türkiyənin ən böyük hərbi gəmisi TCG Anadolu, Savarona yaxtası və bir neçə Türk Dəniz Qüvvələri gəmisi ilə həyata keçiriləcək İstanbul Boğazı keçidi üçün vətəndaşları da çağıran Yetkin, "Keçmişdən bu günə qədər böyük bir şövqlə davam etdirdiyimiz Türk dənizçilik ənənələrini genişləndirmək üçün A. Mustafa Kezidin rəhbərliyi altında, 'Anadolu donanması olmadan var ola bilməz', indi gördüyünüz qürur və sevincimiz olan Savarona gəmimizlə Türkiyənin ən böyük gəmisi olan Anadolu SİHA (Türkiyə Silahlı Qüvvələri) gəmimizlə saat 13:30-da Sarıyerdə başlayacaq olan Boğaziçi keçidimiz zamanı Cumhurbaşkanımızın önünə keçəcəyik. Saat 17:00-da Boğaziçi'nde bütün dəyərli xalqımızı gözləyirik; "Mavi Vətən" bizim üçün birinci sıradadır. Yetkin deyib: "Hərbi gəmiləri belə ala bilmədiyimiz vaxtdan indi tamamilə orijinal, milli və dayanıqlı gəmiqayırma sənayesi yaratmışıq. Milli gəmilərimiz indi bayrağımızı "Mavi Vətən" adlandırdığımız vətənimiz üçün qürurla dalğalandırır, hüquq və mənafelərimizi qoruyur. Bu, bizim ən böyük nailiyyətimizdir. Bu, bizim ən böyük nailiyyətimizdir. Onlara görə dövlət başçımıza, bütün komandanlarımıza, baş komandanlarımıza minnətdarlığımı bildirirəm. dəstək."
"Bu hiss ziyarət etdiyimiz hər ziyarətçi, danışdığımız hər hekayə ilə daha da güclənməyə davam edir."
Gəmidəki iki qadın zabitdən biri olan TCG Savarona-nın Elektronika Mütəxəssisi Baş Leytenant Ece Obay da gəmidə xidmət etməyin bütün qadınlar üçün böyük şərəf və sevinc olduğunu qeyd etdi.
Obay, "Bu, təkcə bir məsuliyyət deyil, həm də Qazi Mustafa Kamal Atatürkə sədaqətimi daim hiss etdiyim və onun qurduğu Cümhuriyyətin dəyərlərinə xidmət etmək imkanı əldə etdiyim müqəddəs və mənəvi bir xəzinədir. Onun sayəsində ölkəmizin gələcəyində söz sahibi olan minlərlə qadının nümayəndələrindən biri olaraq, bu günün şərəf və ləyaqətini daha yaxşı anlayıram. tarixə layiqli örnək olmaq üçün bütün silahdaşlarımla bərabər, biz də əcdadımızın irsini qürurla qoruyub, əsrlər boyu inkişaf etmiş dənizçilik mədəniyyətimizi gələcək nəsillərə ötürəcəyik”.
Atatürkün hər gün istifadə etdiyi əşyalarla üz-üzə olmaq hissini izah edən Obay, "Əvvəlcə onun düşüncələrindən ilhamlandığını hiss edirsən. Onun getdiyi yolu davam etdirə bilərik" dedi.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Digər xəbərlər
Tarix: 22-08-2025 | Saat: 21:51
Bölmə:Özəl | çapa göndər
TEKNOFEST Mavi Vətən çərçivəsində Cümhuriyyətin qurucusu Qazi Mustafa Kamal Atatürkün mənəvi mirası olan Savarona yaxtası TCG Anadolu və digər yeddi gəmi ilə birlikdə avqustun 24-də Boğaziçi salamlayacaq.
Qazi Mustafa Kamal Atatürkün kitablarını öndən qabağa daşıdığı çamadan, xəstəliyi zamanı qanına bulaşmış yorğan örtüyü, yazı masası kimi şəxsi əşyalarının olduğu Savarona yaxtası son günlərinin şahidi olub.
Savarona yaxtasının yeni hekayəsi prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın həyat yoldaşı Əminə Ərdoğanın prezidentlik inventarında olan yaxtanın yenidən Hərbi Dəniz Qüvvələrinə qaytarılması təklifi ilə başlayıb.
Bunun üzərinə yaxta Dəniz Qüvvələri Komandanlığına təhvil verilib. Hərbi Dəniz Qüvvələri komandanı admiral Ərcüment Tatlıoğlunun göstərişi ilə hazırlanan üç alternativ plan prezident Ərdoğan və həyat yoldaşı Əminə Ərdoğana təqdim edilib və onun bərpasına qərar verilib. Dəniz Qüvvələri komandanı admiral Ərcüment Tatlıoğlunun göstərişi ilə Dəniz Muzeyindən Atatürkə aid müxtəlif əşyalar Savaronaya gətirilib.
Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın göstərişi ilə genişmiqyaslı restavrasiyadan keçən və İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Komandanlığının həyata keçirdiyi işlər sayəsində donanmaya qatılan Savarona yaxtası illər sonra istifadəsiz qaldıqdan sonra gələcəyi formalaşdıran elmi tədbir olan TEKNOFEST üçün yenidən “Mavi Vətən”də görünəcək.
Savarona yaxtası Türkiyənin ən böyük hərbi gəmisi TCG Anadolu və Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus digər 7 gəmi ilə birlikdə avqustun 24-ü bazar günü İstanbulda Bosfor boğazında üzəcək.
İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Zavodunun komandiri kontr-admiral Rəcəb Erdinç Yetkin “Savarona” gəmisində Atatürkün kabinəsində Anadolu agentliyinin müxbirinə verdiyi açıqlamada yaxtanın 1931-ci ildə Almaniyada tikildiyini, daha sonra Türkiyə Cümhuriyyətinin ehtiyac duyduğu 24 mart 1938-ci ildə satın alındığını və Türkiyə bayrağının qaldırıldığını bildirib.
Atatürk 56 gün qaldığı yaxta ilə bağlı mühüm qərarlar verib.
Yetkin gəminin 1 iyun 1938-ci ildə Dolmabahçedən gəldiyini və Qazi Mustafa Kamal Atatürkün xəstəliyi zamanı gəmiyə gəldiyini açıqlayıb. O, "Atatürk bu gəmiyə minərək xəstəliyinin bir hissəsini orada keçirdi. Ümumilikdə 56 gün burada qaldı. Bu 56 gün qısa olsa da, mühüm qərarların verildiyi bir dövr idi. Məsələn, burada Hatay məsələsi müzakirə edildi və bundan sonra necə davranılacağına dair qərarlar verildi. İstanbul Bölgə Planlarının təsdiqi, Barbaros Heykeli və Hayrettin Muzeyinin ətrafının təmizlənməsi. daha sonra ictimaiyyətə açılma və Preveza Dəniz Qələbəsinin qeyd edilməsi bu gəmidə verilmiş qərarlar idi." Yetkin, Atatürkün xəstəliyi zamanı o vaxtkı baş nazir və Nazirlər Şurasını yaxtada bir neçə dəfə topladığını xatırladaraq, "Ölkəmizə səfər edən dövlət rəsmiləri ilə yanaşı, digər ölkələrin də burada qonaq edildi. Onlardan biri Rumıniya Kralı idi. Bu, mühüm, tarixi imzaların atıldığı bir gəmidir. 56 gün sonra piyada yola düşdü. gəmi sakitcə, görünmədən, təəssüf ki, getdikdən 108 gün sonra vəfat etdi." Bərbər kreslosu, xalat, qanlı vərəq...
Atatürkə aid hər şeyin titizliklə qorunduğunu qeyd edən Yetkin, Qazinin yaxtadan xatirələrini belə izah etdi:
"Onun xalatını, başmaqlarını, dəsmalını, çarpayısını görə bilərsiniz. Yatağa diqqətlə baxsanız, üzərində ləkə var. Bu, Atatürkün qanından bir ləkədir, onun serrozunun nəticəsidir və biz onu hələ də burada qoruyub saxlayırıq. 8-ci prezidentimiz, mərhum Özal Turqunun da gəmiyə hədiyyə etdiyi Prezident bayrağımız oxşardır. Atatürkün istifadə etdiyi şüşə qablar və bərbər kürsüləri də bu işdə Atatürkün övladlığa götürdüyü qızı Afet İnana yazdığı bir məktubda Atatürk Kitabxanası ilə birlikdə qürurla sakladığımız bir başqa əsərdir.
Qazi Mustafa Kamal Atatürkün oxumağı sevən bir lider olduğunu xatırladan Yetkin, kitablarını öndən qabağa daşıdığı çamadanın da qorunan əşyalar arasında olduğunu qeyd etdi.
Yetkin, "Onun yazı alətləri, gümüş qabları, fincanlıqları da bu sahədə nümayiş etdirilir. Bu gün qürurla istifadə etdiyimiz üçbucaq, dördbucaq, beşbucaq kimi həndəsi ifadələri icad etdi və türkcəmizə tanış oldu. Bu ifadələri ehtiva edən bir cəbr kitabı da Nutukun ilk nüsxəsi ilə birlikdə sərgi sahələrimizdədir" dedi.
O, Atatürkün ölümündən 1951-ci ilə qədər Savarona yaxtasından çox istifadə olunmadığını, 1951-1986-cı illərdə isə T. Yetkin, “Savarona” yaxtasının Atatürkün ölümü ilə 1951-ci ilə qədər çox istifadə edilmədiyini, 1951-1986-cı illər arasında Türkiyə Hərbi Dəniz Qüvvələrinə ayrıldığını açıqladı: “Bu müddət ərzində Dəniz Akademiyası tələbələrinin təhsili üçün ayrıldı. Bu gəminin əziz xatirəsi 2013-cü ildə Prezidentimizə ayrılan bu yaxta 2015-ci ildən İstanbul Dəniz Gəmiqayırma Zavodunda saxlanılır”.
“Bu, donanmamızda 5-ci ən böyük gəmidir”.
Yetkin, yaxtanın 17 avqust 2023-cü ildə Dəniz Qüvvələrinə qaytarıldığını və modernləşdirmə, texniki xidmət və təmir işlərinə başlanıldığını bildirdi.
Gəminin təhvil verilməsində prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın həyat yoldaşı Əminə Ərdoğanın əhəmiyyətli dəstəyini və töhfələrini vurğulayan Yetkin, "Hazırda demək olar ki, bütün göyərtə plitələrini dəyişmişik. 6 göyərtədən ibarət, 136 metr uzunluğunda və 5 min ton ağırlığında olan gəmimiz hazırda bərpa etdiyimiz ən böyük gəmimizdir. belə böyük bir gəmini dənizçilik baxımından “təsnifat” adlandırdığımız təhlükəsiz yelkən vəziyyətinə cəmi 10 ay ərzində çatdıra bildik”. Yetkin bunları qeyd etdi:
"Bu proses zamanı biz çoxsaylı modernləşdirmələr apardıq, o cümlədən 60 tondan çox sacın dəyişdirilməsi, 80 ton asbestin çıxarılması, bütün kabel xətlərinin yenidən təşkili, dənizə uyğun avadanlıqların modernləşdirilməsi, radiorabitə sistemlərinin yenilənməsi. Biz həmçinin təmir işlərini uğurla başa çatdırmışıq. İstanbul Dəniz Gəmi Təmiri Komandanlığının məsuliyyətini daşıyaraq, ilk səfərində 17,2 düyün dizayn sürətinə nail olduq, bundan sonra dövlət başçımızın göstərişlərinə uyğun olaraq, dövlət mötəbərlərimizi qəbul edib, qonaq etməyi, bu dəyərli obyektləri xalqımızla bölüşmək, Türk dəniz mədəniyyətini təbliğ etmək, tələbələrimizə mari sevgisini aşılamaq, onlara qısamüddətli mari təhsili aşılamaq məqsədi daşıyırıq”.
Türkiyənin ən böyük hərbi gəmisi TCG Anadolu, Savarona yaxtası və bir neçə Türk Dəniz Qüvvələri gəmisi ilə həyata keçiriləcək İstanbul Boğazı keçidi üçün vətəndaşları da çağıran Yetkin, "Keçmişdən bu günə qədər böyük bir şövqlə davam etdirdiyimiz Türk dənizçilik ənənələrini genişləndirmək üçün A. Mustafa Kezidin rəhbərliyi altında, 'Anadolu donanması olmadan var ola bilməz', indi gördüyünüz qürur və sevincimiz olan Savarona gəmimizlə Türkiyənin ən böyük gəmisi olan Anadolu SİHA (Türkiyə Silahlı Qüvvələri) gəmimizlə saat 13:30-da Sarıyerdə başlayacaq olan Boğaziçi keçidimiz zamanı Cumhurbaşkanımızın önünə keçəcəyik. Saat 17:00-da Boğaziçi'nde bütün dəyərli xalqımızı gözləyirik; "Mavi Vətən" bizim üçün birinci sıradadır. Yetkin deyib: "Hərbi gəmiləri belə ala bilmədiyimiz vaxtdan indi tamamilə orijinal, milli və dayanıqlı gəmiqayırma sənayesi yaratmışıq. Milli gəmilərimiz indi bayrağımızı "Mavi Vətən" adlandırdığımız vətənimiz üçün qürurla dalğalandırır, hüquq və mənafelərimizi qoruyur. Bu, bizim ən böyük nailiyyətimizdir. Bu, bizim ən böyük nailiyyətimizdir. Onlara görə dövlət başçımıza, bütün komandanlarımıza, baş komandanlarımıza minnətdarlığımı bildirirəm. dəstək."
"Bu hiss ziyarət etdiyimiz hər ziyarətçi, danışdığımız hər hekayə ilə daha da güclənməyə davam edir."
Gəmidəki iki qadın zabitdən biri olan TCG Savarona-nın Elektronika Mütəxəssisi Baş Leytenant Ece Obay da gəmidə xidmət etməyin bütün qadınlar üçün böyük şərəf və sevinc olduğunu qeyd etdi.
Obay, "Bu, təkcə bir məsuliyyət deyil, həm də Qazi Mustafa Kamal Atatürkə sədaqətimi daim hiss etdiyim və onun qurduğu Cümhuriyyətin dəyərlərinə xidmət etmək imkanı əldə etdiyim müqəddəs və mənəvi bir xəzinədir. Onun sayəsində ölkəmizin gələcəyində söz sahibi olan minlərlə qadının nümayəndələrindən biri olaraq, bu günün şərəf və ləyaqətini daha yaxşı anlayıram. tarixə layiqli örnək olmaq üçün bütün silahdaşlarımla bərabər, biz də əcdadımızın irsini qürurla qoruyub, əsrlər boyu inkişaf etmiş dənizçilik mədəniyyətimizi gələcək nəsillərə ötürəcəyik”.
Atatürkün hər gün istifadə etdiyi əşyalarla üz-üzə olmaq hissini izah edən Obay, "Əvvəlcə onun düşüncələrindən ilhamlandığını hiss edirsən. Onun getdiyi yolu davam etdirə bilərik" dedi.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi
Xəbəri paylaş
Digər xəbərlər
22-08-2025
