Mobil versiya
Milli Qurtuluş: xalq-Lider birliyinin möhtəşəm təntənəsi
Tarix: 11-06-2025 | Saat: 16:33
Bölmə:Siyasət | çapa göndər

Milli Qurtuluş: xalq-Lider birliyinin möhtəşəm təntənəsi

XX əsrin sonlarında dünya siyasi düzəni dəyişdi. Sovet imperiyasının dağılması ilə bir çox xalq kimi, azərbaycanlılar da azadlığa qovuşdu. Azərbaycan da 18 oktyabr 1991-ci ildə müstəqil dövlət olduğunu elan etdi. Müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycan faktiki olaraq liderlik böhranı və idarəetmə xaosu ilə üz-üzə idi. Hakimiyyət tez-tez dəyişir, xalqın etimadı itirildi. 1991–1993-cü illər ərzində Azərbaycanda hakimiyyətə, Ayaz Mütəllibov (1990–1992), Yaqub Məmmədov müvəqqəti sədrlik etdi, Əbülfəz Elçibəy (1992–1993) xalqın seçimi ilə prezident oldu, separatizm və vətəndaş müharibəsi təhlükəsi ölkənin varlığını sual altına aldı. Həmin dövrdə dövlət idarəetməsi zəif idi, müharibə dərinləşirdi, siyasi partiyalar arasında qarşıdurma pik həddə çatmışdı, silahlı qruplar dövlət orqanlarını əvəz edirdi. Lakin bu dəyişikliklər ölkədə sabitlik yaratmadı. Əksinə, siyasi böhran dərinləşdi. 1993-cü ilin əvvəllərində Gəncə hadisələri adlandırılan silahlı qiyam baş verdi. Gəncədə hərbi hissə komandiri olan Sürət Hüseynov üsyan qaldırdı, mərkəzi hakimiyyət buna cavab verə bilmədi. Həmin dövrdə Prezident Əbülfəz Elçibəyin faktiki olaraq paytaxtı tərk etməsi ölkəni ağır böhranla üz-üzə qoydu. Parlament çarəsiz idi, küçədə silahlılar, bölgələrdə anarxiya hökm sürürdü. Xalq bir nəfəri – Heydər Əliyevi çağırırdı. Məhz belə bir şəraitdə 1992-ci ilin oktyabrında ölkənin tanınmış ziyalıları, alimlər, incəsənət xadimləri və ictimai fiqurlarından ibarət 91 nəfər Heydər Əliyevə müraciət edərək onu yeni siyasi qüvvə yaratmağa və xalqın xilası üçün siyasi arenaya qayıtmağa çağırdılar. Çağırışda belə deyilirdi “Sizin təcrübəniz, uzaqgörənliyiniz və xalq içində nüfuzunuz bu gün ən çox ehtiyac duyulan amillərdir”. Bu çağırış nəticəsində Naxçıvanda müxalif patiya Yeni Azərbaycan Partiyası (YAP) 21 noyabr 1992-ci ildə yaradıldı. Partiyanın lideri Heydər Əliyev oldu. Partiyanın Təsis Bəyannaməsində belə deyilir “YAP hakimiyyət üçün yox, xalq üçün yaranır”. Bu, partiyanın ilk növbədə xalqa xidmət, dövlətçiliyi qorumaq və sabitlik yaratmaq məqsədi ilə müxalif qüvvə kimi fəaliyyətə başladığını göstərir. 1992-ci ildə yaranan bu partiya ilk mərhələdə müxalif mövqedən çıxış etsə də, qısa müddət ərzində ölkənin siyasi sistemində əsas rol oynayan iqtidar partiyasına çevrildi. Onun iqtidara gəlməsi təkcə partiya dəyişikliyi deyil, həm də dövlətçilik və sabitliyin bərpa olunması prosesi idi. 1993-cü ilin iyununda Heydər Əliyev xalqın, ordunun və parlamentin çağırışı ilə Bakıya gəldi. 15 iyun 1993-cü ildə o, Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin sədri seçildi. Bu tarix sonradan Milli Qurtuluş Günü kimi Azərbaycan dövlətçiliyinin bərpasının simvoluna çevrildi. Heydər Əliyevin qayıdışı ilə Azərbaycanın tarixində Milli Qurtuluş dövrünü başladı.

Heydər Əliyev bu tarixi qayıdış barədə belə demişdi; “Xalqın təkidi və çağırışı ilə Azərbaycana qayıtdım. Mənim üçün vətənin taleyi hər şeydən üstün idi”

Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə ölkədə siyasi sabitlik yaradıldı, Silahlı dəstələr tərk-silah edildi, dövlət idarəçiliyi mərkəzləşdirildi. İqtisadi islahatların əsas mərhələsi isə 1994-cü ildə baş tutdu. “Əsrin müqaviləsi” kimi tanınan və 1994-cü il sentyabrın 20-də imzalanmış neft sazişi Azərbaycanın enerji potensialını dünya miqyasına çıxardı. BMT və digər beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlıq quruldu. 1995-ci ildə qəbul edilmiş Konstitusiya müstəqil Azərbaycanın hüquqi əsaslarını müəyyənləşdirdi. Bu, sadəcə bir liderin qayıdışı deyildi – dövlətin xilası idi.

15 iyun 1993-cü il təkcə bir siyasi hadisə deyil, tarixi dönüş nöqtəsi idi, Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi ikinci dəfə doğulması idi. Bu gün həm də xalqın öz iradəsi ilə taleyinə sahib çıxmasının simvoludur. Həmin gündən etibarən Azərbaycan xalqı öz gələcəyini inamla qurmağa başladı. Bu gün Azərbaycanın müstəqil dövlət kimi dünyada layiqli yer tutması, sabitlik və inkişaf yolu ilə irəliləməsi Ulu Öndər Heydər Əliyevin təməlini qoyduğu siyasətin nəticəsidir. Heydər Əliyev deyirdi “Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi əbədidir, dönməzdir və sarsılmazdır!” Bu sözlər bu gün Azərbaycanın mövcudluğunun ideoloji dayağı kimi qalır.

Bu gün Ulu Öndər Heydər Əliyevin siyasi kursu Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Müstəqil, güclü, sabit və müasir Azərbaycan – məhz Milli Qurtuluşun bəhrəsidir.

“Müstəqilliyi qoruyub saxlamaq onu qazanmaqdan qat-qat çətindir. Mən bu məsuliyyəti öz üzərimə götürdüm və xalqıma arxalandım” – Heydər Əliyev

Heydər Əliyev hakimiyyətə gəlməsəydi ölkənin vəziyyəti siyasi, iqtisadi, hərbi cəhətdən uçuruma doğru sürüklənəçəkdi və ölkə olaraq dağılma və vətəndaş qarşıdurması prespektivi olacaqdı. Lakin, Heydər Əliyevin hakimiyyətə gəlməsi sadəcə bir siyasi liderin qayıdışı deyildi – bu, ölkənin fiziki və siyasi olaraq xilas edilməsi idi. Əgər o gəlməsəydi, Azərbaycan bu günki müstəqil, güclü və regional nüfuza malik dövlət olmayacaqdı. Onun qayıdışı ilə sabitlik, inkişaf və güclü dövlət quruculuğu mərhələsi başlandı. Ulu Öndər Heydər Əliyev müasir müstəqil Azərbaycanın qurucusu kimi tarixə düşdü. Onun müəyyən etdiyi strateji inkişaf yolu, milli maraqlara əsaslanan dövlətçilik siyasəti bu gün də uğurla davam etdirilir. Bu siyasi xəttin layiqli davamçısı, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev atasının ideyalarını XXI əsrin çağırışlarına uyğun şəkildə inkişaf etdirərək, Azərbaycanı regionun lider dövlətinə çevirmişdir. Azərbaycan regionda söz sahibi olan bir dövlətdir. Onun iqtisadi, hərbi, siyasi və enerji sahələrində qazandığı uğurlar təkcə ölkənin deyil, bütövlükdə regionun inkişafına yönəlik mühüm addımlardır. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən strateji siyasət Azərbaycanın bu mövqeyini daha da möhkəmləndirməkdədir. Bu, həm tarixi zərurət, həm də milli iradənin təntənəsidir.

15 iyun 1993-cü il Milli Qurtuluş Günü kimi Azərbaycan tarixinə qızıl hərflərlə həkk olundu.

Zahir Qəhrəmanov
YAP Şirvan şəhər təşkilatının sədri




Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi


Xəbəri paylaş


Digər xəbərlər



Xəbərə şərh yaz
Ad və soyad:*
E-Mail:
Şərhiniz:
Kodu yazın: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
12-06-2025