Mobil versiya
Azərbaycan-Tacikistan münasibətləri yeni mərhələdə
Tarix: 11-10-2025 | Saat: 11:14
Bölmə:Siyasət | çapa göndər

Azərbaycan-Tacikistan münasibətləri yeni mərhələdə

Son illərdə Azərbaycan-Tacikistan münasibətləri xeyli inkişaf etmişdir. Tarixi, mədəni və dini bağlılıqlara söykənən bu əlaqələr iki ölkənin dövlət başçılarının güclü siyasi iradəsi və şəxsi dostluq münasibətləri sayəsində strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəlmişdir.

SSRİ tərkibində eyni dövlətin respublikaları olan Azərbaycan və Tacikistan arasında iqtisadi və mədəni əlaqələr həmin dövrdən formalaşmışdı. Lakin SSRİ dağıldıqdan sonra, 1990-cı illərin əvvəllərində hər iki ölkənin üzləşdiyi vətəndaş müharibəsi və daxili siyasi çətinliklər səbəbindən əlaqələr zəiflədi. Məhz həmin ağır illərdə Heydər Əliyev və Emoməli Rəhmonun müdrik rəhbərliyi sayəsində sabitlik bərpa edildi və 1992-ci ilin mayında diplomatik münasibətlər qurularaq əlaqələr yenidən bərpa olundu. Son illərdə isə münasibətlər dövlət başçılarının siyasi iradəsi və "Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə" (2024-cü il) kimi mühüm sənədlərin imzalanması ilə ən yüksək səviyyəyə çatmışdır.

İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər rəsmən 1992-ci il mayın 29-da qurulmuş, qarşılıqlı səfirliklərin (Azərbaycanın Düşənbədə 2007-ci, Tacikistanın Bakıda 2008-ci ildə açılmış səfirliyi) fəaliyyətə başlaması isə münasibətlərin bərpasında və inkişafında mühüm rol oynamışdır.
Oktyabrın 10-da keçirilən MDB Dövlət Başçıları Şurasının iclası Tacikistan ilə Azərbaycan arasında əlaqələrin nə dərəcədə gücləndiyini bir daha nümayiş etdirdi. Prezident İlham Əliyevin iclasdakı çıxışı iki ölkə arasındakı münasibətlərin təkcə siyasi deyil, həm də tarixi köklərə, qardaşlığa və dostluğa əsaslandığını təsdiqlədi.

Cənab Prezident İlham Əliyev Düşənbədə çıxış edərkən bu dostluq əlaqələrini bir daha vurğulayaraq bildirdi ki, bu münasibətlər "qardaşlıq, dostluq, qarşılıqlı dəstəyə əsaslanır və böyük inkişaf potensialına malikdir." O, ev sahibliyinə görə Tacikistan Prezidentinə təşəkkürünü çatdırdı və paytaxt Düşənbənin sürətli inkişafını böyük məmnuniyyətlə qeyd etdi.

Münasibətlərin əsas istiqamətləri və nailiyyətləri baxımından, iki ölkə arasındakı əlaqələr ardıcıl inkişaf edir. Yüksək səviyyəli siyasi əlaqələr bu tərəfdaşlığın təməlidir. Münasibətlərin hüquqi bazasını 70-dən çox sənəd təşkil edir, lakin onların ən vacibi 2007-ci ildə imzalanmış “Dostluq və Əməkdaşlıq haqqında Müqavilə” və 2024-cü ilin mayında imzalanmış “Azərbaycan Respublikası ilə Tacikistan Respublikası arasında Strateji Tərəfdaşlıq haqqında Bəyannamə”dir. Bu son Bəyannamə əlaqələrin ən yüksək səviyyəyə çatdığını rəsmiləşdirmişdir. Prezidentlərin mütəmadi qarşılıqlı səfərləri və beynəlxalq tədbirlərdə (MDB, İƏT, BMT) görüşləri əməkdaşlığın dinamikasını təmin edir.
İqtisadi və nəqliyyat əməkdaşlığı strateji əhəmiyyət kəsb edir. Ticarət dövriyyəsinin artırılması əsas hədəflərdəndir; mövcud iqtisadi potensial nəzərə alınaraq, ticarət-iqtisadi əlaqələrin daha da dərinləşdirilməsi üçün böyük şanslar var. Məsələn, 2024-cü ilin ilk dörd ayında ticarət dövriyyəsi 78 faiz artıb. Nəqliyyat sektoru əməkdaşlığın mərkəzindədir. Tacikistan üçün Orta Dəhliz və onun bir hissəsi olan Transxəzər Beynəlxalq Nəqliyyat Dəhlizi (TITR) cəlbedici logistik layihədir. Azərbaycan öz ərazisindəki müasir nəqliyyat-logistika infrastrukturu ilə yüklərin Şərqdən Qərbə və əks istiqamətdə daşınması üçün mühüm qovşaq rolunu oynayır. Həmçinin, sənaye kooperasiyası və digər iqtisadi xarakterli layihələrin reallaşdırılmasına dair konkret tapşırıqlar verilir.
Nəhayət, humanitar və mədəni əlaqələr iki ölkənin xalqları arasında dostluq münasibətlərini gücləndirir. Laçın şəhərinin MDB-nin Mədəniyyət Paytaxtı kimi namizədliyinin Tacikistan tərəfindən dəstəklənməsi və MDB Oyunlarının Azərbaycanda (Gəncə, Xankəndi və s.) keçirilməsi mədəni sahədə əməkdaşlığın bariz nümunələridir. Mədəniyyət günlərinin qarşılıqlı keçirilməsi xalqları bir-birlərinin irsi ilə tanış edir.
Bütün bu sahələrdəki sıx əməkdaşlıq Azərbaycan və Tacikistanın regionda sabitlik, inkişaf və təhlükəsizlik məqsədlərinə xidmət edən etibarlı tərəfdaşlar olduğunu göstərir.

İlqar Kərimov,
YAP Tovuz Rayon Təşkilatının sədr müavini




Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi


Xəbəri paylaş


Digər xəbərlər



Xəbərə şərh yaz
Ad və soyad:*
E-Mail:
Şərhiniz:
Kodu yazın: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
10-10-2025