Azərbaycanda elm, təhsil, mədəniyyətin inkişafı Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır

Azərbaycanda elm, təhsil, mədəniyyətin inkişafı Ulu Öndər Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır
Tarix: 20-06-2023 | Saat: 22:37
Bölmə:Özəl | çapa göndər

Şirift ölçüsü:

Ulu Öndər Heydər Əliyevin sovet hakimiyyəti illərində Qazaxda dahi Azərbaycan şairi Molla Pənah Vaqifin ev-muzeyinin yaradılması qərarını verməsi böyük ədəbi hadisə olmaqla yanaşı, milli hadisə idi. 1978-ci ildə isə Şamaxıda Ədəbiyyat Muzeyi yaratmaq haqqında qərar qəbul edilməsi həmin bölgənin tarixi şöhrətini daha da artırdı. Bu, qədim Şamaxı torpağının hələ orta əsrlərdən söz-sənət yuvası olduğuna bələdçilik və ona qayğının təzahürü demək idi. Tarixə nəzər saldıqda görürük ki, müdrik rəhbər Heydər Əliyev ötən əsrin 60-70-ci illərində olduğu kimi, 80-ci illərdə də ədəbiyyatın keşiyində xüsusi inamla dayanmışdır. 1980-ci il dekabrın 11-də Naxçıvan şəhərində Hüseyn Cavid kimi bir şəxsiyyətin ev-muzeyinin yaradılması qərarına imza atmaq həmin dövr üçün əvəzolunmaz böyüklük idi. Bunu Hüseyn Cavidin faciəvi həyat tarixçəsinə əsaslanaraq söyləmək daha inandırıcı olar. Bir imperiyanın məhv etdiyi bir dahini hələ o imperiyanın mövcud olduğu bir zamanda, məhvindən yarım əsr keçməmiş öz vətəninə təmtəraqlı surətdə təhvil vermək tarixi ədalətsizlik üzərində milli qələbə idi. Ulu Öndər 1982-ci il yanvarın 15-də isə Şuşada Molla Pənah Vaqifin məqbərəsinin açılışında iştirak etmişdir. Bu hadisənin tarixi əhəmiyyətini həmin tədbirin iştirakçısı və şahidi olmuş şairlərimiz sonralar əsərlərində xüsusi qeyd ediblər.
1969-cu ildə ölkə rəhbəri təyin edilən Heydər Əliyev 1970-ci ildə Rəsul Rzanın 60 illik yubileyinin, 1973-cü ildə həm Nigar Rəfibəylinin 60, həm də Nəbi Xəzrinin 50 illik yubileyləri dövlət səviyyəsində təntənə ilə qeyd olunmasına, 1973-cü il sentyabrın 13-də İmadəddin Nəsiminin 600 illik yubileyinin Bakı ilə yanaşı, Moskvada da keçirilməsi bütün imperiyanı Azərbaycana diqqət ayırmağa sövq etməyə nail olur. Nəticədə 1980-ci ildə Bakıda İmadəddin Nəsiminin abidəsi qoyulur.
1979-cu ildə “Azərbaycanın böyük şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin irsinin öyrənilməsini, nəşrini və təbliğini daha da yaxşılaşdırmaq tədbirləri haqqında” qərar qəbul edilir. Dövrün bütün ziddiyyətlərinə baxmayaraq, qərarda Nizami Gəncəvinin məhz Azərbaycan şairi olmasının qabarıq vurğulanması siyasətin ədəbiyyatda qələbəsi idi. Qərarın icrasından irəli gələrək 1981-ci ildə Nizami Gəncəvinin 840, 1991-ci ildə isə 850 illiyi dövlət səviyyəsində keçirildi.
Cənubi Azərbaycan ədəbiyyatı da həmişə Ulu Öndər Heydər Əliyevin diqqətində olan məsələlərdən olub. Bunun nəticəsi olaraq 1997-ci il oktyabrın 29-da “Məhəmmədhüseyn Şəhriyarın anadan olmasının 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” Sərəncam imzalandı.
1990-cı illərdə Ümummilli lider Heydər Əliyev yazıçıların qurultayında iştirak edib. 1997-ci ilin oktyabrında Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin X qurultayında iştirakı yazıçılarımız üçün böyük etimad idi. 1995-ci ildə ilk dəfə Ulu Öndər Heydər Əliyev tərəfindən Bəxtiyar Vahabzadəyə verilən “İstiqlal” ordeninə sonralar Məmməd Araz və Xəlil Rza Ulutürk də layiq görüldülər.

Bayram Xudayarov
Elm və Təhsil Nazirliyi Fizika İnstitutunun əməkdaşı,
Heydər Əliyev məktəbinin davamçıları Feysbuk qrupunun təsisçisi və rəhbəri,
YAP-ın fəal üzvü

Ad və soyad:*
E-Mail:
Şərhiniz:
Kodu yazın: *