Mobil versiya
Akademik Zərifə Əliyeva – Azərbaycan Tibb Elminin İşıqlı Siması
Tarix: 14-04-2025 | Saat: 15:46
Bölmə:Siyasət | çapa göndər

Akademik Zərifə Əliyeva – Azərbaycan Tibb Elminin İşıqlı Siması

Azərbaycanın elmi və ictimai həyatında silinməz iz qoymuş şəxsiyyətlərdən biri də akademik Zərifə Əziz qızı Əliyevadır. Görkəmli oftalmoloq, alim, pedaqoq və ictimai xadim kimi Zərifə xanım həm elmdə, həm də insanlığa xidmət yolunda böyük nüfuz qazanmışdır. Onun zəngin elmi irsi, yüksək mənəvi keyfiyyətləri və ictimai fəaliyyəti bu gün də dərin hörmət və maraqla yad edilir. Zərifə Əliyeva 28 aprel 1923-cü ildə Naxçıvan şəhərində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Atası Əziz Əliyev dövrünün tanınmış dövlət xadimi və elm adamı idi. Belə bir ailədə tərbiyə alan Zərifə xanım kiçik yaşlarından elmə, biliyə və insanlara xidmətə maraq göstərmişdir. Orta təhsilini Bakıda başa vuran Zərifə Əliyeva daha sonra Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutuna daxil olmuş və 1947-ci ildə bu ali təhsil müəssisəsini fərqlənmə ilə bitirmişdir. Zərifə Əliyeva ilk gündən tibb elminə və xüsusilə oftalmologiyaya böyük maraq göstərmişdir. Onun əsas tədqiqat sahələri göz xəstəlikləri, onların müalicəsi və profilaktikasına yönəlmişdi. O, Azərbaycan Elmi-Tədqiqat Göz Xəstəlikləri İnstitutunda çalışaraq bu sahədə böyük elmi araşdırmalar aparmışdır. Ən əhəmiyyətli tədqiqatları peşə patologiyalarının oftalmoloji təsirləri ilə bağlı olmuşdur. Bu tədqiqatlar onun doktorluq dissertasiyasının əsasını təşkil etmiş və bu iş ilk dəfə olaraq Azərbaycanda elmi şəkildə sənaye müəssisələrində çalışan işçilərin görmə sağlamlığına sistemli yanaşma ortaya qoymuşdur. Zərifə Əliyeva tibb elmləri doktoru, professor və SSRİ Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki kimi titullar qazanaraq həm Azərbaycanda, həm də xaricdə elmi çevrələrdə tanınmışdır. Zərifə xanım uzun illər Azərbaycan Tibb Universitetində pedaqoji fəaliyyət göstərmiş, gələcək həkimlərin yetişdirilməsində mühüm rol oynamışdır. Onun müəllifi olduğu dərsliklər və metodik vəsaitlər bu gün də tibb tələbələri üçün dəyərli qaynaq kimi istifadə olunur. Tələbələri və həmkarları arasında dərin hörmət və rəğbətlə qarşılanan Zərifə xanım, müəllimlik missiyasına hər zaman böyük məsuliyyətlə yanaşırdı. Onun əsas prinsipi biliklə yanaşı, həkimdə insanpərvərlik, vicdan və etika kimi keyfiyyətlərin formalaşdırılması idi. Zərifə Əliyeva 150-dən artıq elmi məqalənin, bir neçə monoqrafiyanın və dərs vəsaitinin müəllifidir. Onun əsərləri təkcə Azərbaycanda deyil, həm də keçmiş Sovet İttifaqı və digər ölkələrdə geniş yayılmışdır. Ən mühüm elmi əsərlərindən bəziləri bunlardır:
“Diabetik retinopatiya və onun müalicəsi”
“Peşə oftalmologiyası və onun aktual problemləri”
“İş şəraitinin görmə orqanlarına təsiri”
Onun elmi irsi oftalmologiya sahəsində aparılan müasir tədqiqatlara möhkəm təməl yaratmışdır.
Zərifə Əliyeva yalnız elmi fəaliyyətlə deyil, eyni zamanda ictimai fəaliyyətlə də yaxından məşğul olmuşdur. O, qadınların cəmiyyətdə rolunun artırılması, gənclərin təhsili və sağlamlığın qorunması istiqamətində bir çox layihələrdə iştirak etmişdir. Zərifə xanım ümummilli lider Heydər Əliyevin həyat yoldaşı, Azərbaycanın hazırkı Prezidenti İlham Əliyevin anası idi. Ailə həyatında da eyni fədakarlıq və sədaqətlə davranan Zərifə xanım, tərbiyə verdiyi övladlarla və göstərdiyi nümunəvi ailə modeli ilə də yadda qalmışdır. Zərifə Əliyeva 1985-ci ildə vəfat etsə də, onun xatirəsi bu gün də yaşayır. Azərbaycanda onun adını daşıyan tibb müəssisələri, məktəblər, küçə və parklar vardır. Zərifə Əliyeva Fondu onun humanist dəyərlərini yaşatmaq və ehtiyaclı insanlara yardım etmək istiqamətində fəaliyyət göstərir. Onun haqqında çəkilmiş sənədli filmlər, yazılmış xatirə kitabları, keçirilən elmi konfranslar bu dahi qadının xatirəsini əbədiləşdirir.

Nicat Quliyev
Yeni Azərbaycan Partiyası Laçın rayon təşkilatının məsləhətçisi



Məlumatlanmaq üçün Facebook səhifəmizi


Xəbəri paylaş


Digər xəbərlər



Xəbərə şərh yaz
Ad və soyad:*
E-Mail:
Şərhiniz:
Kodu yazın: *
yenilə, əgər kod görünmürsə
15-04-2025