Əsədin əfvindən sonra Türkiyədəki suriyalılar evlərinə qayıdırlarmı?
Bu gün, 10:04. Yazar: sevinc1
Suriya prezidenti Bəşər Əsədin hərbi fərarilər də daxil olmaqla ümumi amnistiya elan etməsindən sonra bütün gözlər qaçqınlara çevrildiyi halda, ekspertlər bu qərarın Türkiyədəki suriyalılara necə təsir edəcəyini izah ediblər.
Ankara ilə Dəməşq arasında normallaşma prosesinə doğru addımlar getdikcə artıb. Xarici işlər naziri Hakan Fidanın “Artıq bir müddətdir dolayı yolla danışıqlar aparılıb” açıqlamasının ardından prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan “Bəşər Əsədlə görüşmək iradəmizi nümayiş etdirdik. “İndi qarşı tərəfdən cavab gözləyirik” bəyanatından sonra verilən “ümumi amnistiya” qərarı Ankara ilə Dəməşq arasında normallaşma prosesi üçün yeni addım kimi qiymətləndirilib. Ərdoğan və Əsədin görüşməsi ehtimalı gündən-günə güclənərkən, Ankara əvvəldən tələb edir ki, “təhlükəsiz qayıdış üçün şərtlər yerinə yetirilməli və onların həyat təhlükəsizliyi təmin edilməlidir, Suriyadakı mülklərinin qaytarılması və mülklərinin həlli Türkiyədəki suriyalıların ölkələrinə qayıtması problemi”.Türkiyə qəzetinin xəbərinə görə; Yeditepe Universiteti Müəllim Prof. Dr. Məsut Hakkı Caşın Türkiyənin suriyalıları müvəqqəti statuslu qaçqın kimi qəbul etdiyini və onları deportasiya etmək hüququna malik olduğunu bildirib. Artıq heç bir ölkənin, o cümlədən ukraynalı qaçqınların qaçqın istəmədiyinə diqqət çəkən Caşın:
“Düşünürəm ki, bu amnistiya qərarı ilə Türkiyədəki ən azı bir milyon suriyalı tədricən də olsa, geri göndəriləcək. Təbii ki, bu qayıdış üçün infrastruktur olmalıdır. Danışıqlar belə davam edərsə, Yeni ildən əvvəl Ərdoğanla Əsədin görüşünü gözləyirəm. 4 milyon suriyalı Türkiyənin qucağında qaldı. Əlbəttə ki, bir kompromis ola bilərmi? Deyə bilərəm ki, Rusiyanın nəzarətində olan bölgələrdə ən azı sabitlik əldə oluna bilər və bəzi suriyalılar öz ölkələrinə qayıda bilər və bunu həm Rusiya, həm də Türkiyə dəstəkləyir. Təbii ki, burada əsl önəmli olan Türkiyənin milli maraqlarıdır”.
Avrasiya Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin (ASAM) prezidenti Dr. Eray Güçlüer ümumi amnistiya qərarının əhatə dairəsinin genişləndirilməsi və geri dönüşü təminatlı qanuna çevrilməsi lazım olduğunu vurğulayıb. Ümumi əfv qərarını şou olaraq qiymətləndirən və 4 ay kimi qısa müddətdə geri dönüşlərin çətin olacağını müdafiə edən Güçlüer, Ərdoğan-Əsəd görüşünü və normallaşma prosesini bu ifadələrlə qiymətləndirdi:
"Türkiyənin bütün səmimi cəhdlərinə baxmayaraq, Suriyaya məsləhət verən digər aktyorlar terror təşkilatı PKK-nın orada olmasını öz maraqlarına uyğun görür. Ona görə də burada çətin bir yol var. Türkiyə Suriyanın gələcəyini aktyorların mərhəmətinə buraxmayacaq. Kimin yaxşı niyyəti yoxdur." "Bu nöqtədə Türkiyənin edə biləcəyi çox mühüm işlər var. Ankara bu məsələni həll etmək istəyir."
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Geri dön