Amerikanın Makkartiizm dövrünə açıq qayıdışı/ Söz azadlığının və tənqid hüququ
3-05-2024, 22:38. Yazar: sevinc1
İstər liberal, istərsə də mühafizəkar siyasi və media qurumları ABŞ-da Makkarti dövrünə bənzər hücumlar edərək, ABŞ-ın xarici siyasətini tənqid edən, söz azadlığını və fikir ayrılığı hüququnu sülh tərəfdarlarının əlindən alan şəxslərə və təşkilatlara qarşı hücumlara başlayıb.
ABŞ Nümayəndələr Palatasının “antisemitizm”lə bağlı apardığı akademik araşdırmalar Amerikadakı Makkarti dövrünü xatırladır, o zaman hamının gözü senator Makkartinin sessiyalarının televiziya dinləmələrinə ilişib.
Əslində dindirmə forması olan bu iclaslar ABŞ-da söz azadlığı müdafiəçiləri tərəfindən ciddi şəkildə tənqid edilib. Bu sorğu-suallara məruz qalan universitet rektorları kommunist rəğbəti kimi damğalandıqdan sonra istefa verməyə məcbur oldular.
“Makkartizm” dolayı senzuranın bir formasıdır ki, burada ideya mütləq kriminallaşdırılmır, lakin o qədər qətiyyətlə rədd edilir ki, onun ifadəsi üçün peşəkar və şəxsi xərclər demək olar ki, dözülməz olur. 1946-1956-cı illərdə davam edən Makkartiizmin zirvəsi Konqresin komitələri, Senat və Federal Təhqiqat Bürosu (FTB) tərəfindən təşkil edilmişdir.
İndi yalnız etiketlər dəyişdi. Universitet şəhərciklərində polis zorakılığının təkrarlanması ilə müşayiət olunan "kommunist" etiketi "anti-semit" etiketi ilə əvəz edilib və bunların hamısı İsrail vəhşiliyinə qarşı ümummilli tələbə etirazlarını cəzalandırmaq məqsədi daşıyır.
Viskonsin ştatından olan senator Cozef Makkarti ABŞ-ın siyasətlərini tənqid edən şəxsləri kommunist etiketləri ilə sorğu-sual etməklə karyera qurmuşdu, indi Nyu Yorkdan Respublikaçı Nümayəndə Elise Stefanik ilə əvəz olundu.
Necə ki, 75 il əvvəl Nümayəndələr Palatası və Makkarti kimilər intellektual azadlıq və söz azadlığına hücum ediblər, indi bu universitetlərdə akademik azadlıq hücuma məruz qalır. Polis 1970-ci ilin may ayında Ohayo Milli Qvardiyasının ABŞ-ın Vyetnamdakı müharibəsinə qarşı mahnı oxuyan və danışan tələbələrə atəş açdığı etirazları xatırladan zorakılıqla universitet şəhərciyinə soxulub.İsraili tənqid edən söz azadlığına hücumda nümayəndə Elise Stefanik senator Makkartinin uyğun varisidir. Onların əsl məqsədi İsrail hökumətinin tənqidini qadağan etməkdir. Nümayəndələr Palatasının Təhsil və Əmək Komitəsinin universitet şəhərciklərində antisemitizmlə bağlı apardığı son araşdırmalar göstərdiyi kimi, Konqresin ifadə verməyə məcbur etmək üçün geniş səlahiyyəti böhtan, böhtan və hədə-qorxu üçün lisenziya ola bilər.
Belə görünür ki, ABŞ hökuməti böyük legitimlik böhranı ilə mübarizə apararkən, gənclərin dəyişiklik üçün məlumatlılığından və təşkilatlanmasından qorxur. Hətta The New York Times kimi nüfuzlu media orqanları bu dəyişikliyin tərəfdarlarını susdurmaq üçün hədə-qorxu taktikalarından istifadə edərək onları sağçı ekstremistlər kimi qələmə verirlər ki, bu da təkcə sola deyil, həm də söz azadlığı və demokratik hüquqları dəstəkləyən hər kəsə təsir edir.
Mənbələr:
"Sizdə ədəb hissi yoxdur?" McCarthyism Kampusa qayıdır.
aia.az
Tərcümə şöbəsi
Geri dön