Tarixə sığmayan lider: Heydər Əliyev şəxsiyyətinə bir baxış
Bu gün, 16:46. Yazar: azer
Azərbaycanın müasir tarixindən danışanda, ilk ağla gələn ad Heydər Əliyev olur. O, sadəcə bir siyasi lider deyildi. O, çətin zamanlarda xalqın inamını qazana bilmiş, dövlətçilik məktəbi yaratmış və Azərbaycanın gələcəyini formalaşdırmış şəxsiyyət idi. Onun fəaliyyəti təkcə bir dövrün yox, bütöv bir xalqın taleyinə təsir etmişdir. Bu səbəbdən də Heydər Əliyev haqqında danışmaq sadəcə keçmişi xatırlamaq deyil, həm də bu günün mahiyyətini anlamaq deməkdir.
Heydər Əliyevin siyasi səhnəyə çıxışı təsadüfi deyildi. 1969-cu ildə Azərbaycan Kommunist Partiyasının birinci katibi seçilməsi ilə o, ölkə həyatında böyük dəyişikliklərə imza atdı. Həmin dövrdə Azərbaycan SSR-in iqtisadi və sosial göstəriciləri yüksəlməyə başladı. Heydər Əliyev rəhbərlik etdiyi illərdə sənaye müəssisələrinin tikintisinə, kadr hazırlığına və təhsilin inkişafına xüsusi diqqət ayırdı. Onun uzaqgörən siyasəti nəticəsində minlərlə azərbaycanlı gənc keçmiş SSRİ-nin aparıcı ali məktəblərində təhsil almağa göndərildi.
Sovet İttifaqı dövründə yüksək vəzifələrdə çalışmasına baxmayaraq, Heydər Əliyev milli kimliyini heç vaxt unutmadı. Bu, onun sonralar müstəqillik dövründəki fəaliyyətində də açıq görünürdü. 1990-cı illərin əvvəllərində Azərbaycan çox ağır vəziyyətdə idi. Qarabağ müharibəsi, daxili siyasi qarşıdurmalar, iqtisadi tənəzzül və dövlətçiliyin sarsılması fonunda xalq çarəsizlik içində idi. Belə bir vaxtda Heydər Əliyevin yenidən hakimiyyətə qayıtması ölkədə sabitlik və ümid yaratdı.
1993-cü ildə xalqın istəyi ilə prezident seçilən Heydər Əliyev dərhal ölkənin inkişafı üçün vacib addımlar atdı. Onun rəhbərliyi ilə Azərbaycanın neft strategiyası formalaşdı və “Əsrin müqaviləsi” imzalandı. Bu müqavilə ilə xarici sərmayədarlar ölkəyə cəlb olundu, neft gəlirləri hesabına sosial və iqtisadi sahələrdə böyük irəliləyişlər baş verdi. Həmçinin, Azərbaycanın beynəlxalq aləmdə tanınması və nüfuz qazanması prosesi də məhz bu dövrdə sürətləndi.
Heydər Əliyevin siyasətində ən önəmli istiqamətlərdən biri milli birliyin və vətəndaş həmrəyliyinin möhkəmləndirilməsi idi. O, “azərbaycançılıq” ideyasını önə çəkərək, bütün vətəndaşları etnik və dini mənsubiyyətindən asılı olmayaraq vahid milli ideya ətrafında birləşdirməyə çalışdı. Bu ideya bu gün də ölkənin daxili sabitliyinin əsas dayaqlarından biridir. Onun məşhur “Mən həmişə fəxr etmişəm, bu gün də fəxr edirəm ki, azərbaycanlıyam!” ifadəsi yalnız bir sevgi etirafı deyildi, eyni zamanda güclü ideoloji xəttin təməli idi.
Təhsil və gənclər siyasəti də Heydər Əliyevin fəaliyyətində mühüm yer tuturdu. O, gəncləri dövlətin gələcəyi hesab edirdi və bu istiqamətdə çoxsaylı proqramlar həyata keçirirdi. Onun təşəbbüsü ilə minlərlə tələbə xarici ölkələrdə təhsil almağa göndərildi, ölkə daxilində isə ali məktəblərin maddi-texniki bazası gücləndirildi. Heydər Əliyev hesab edirdi ki, savadlı, vətənpərvər və müasir düşüncəli gənclər dövlətin inkişafında həlledici rol oynayacaq.
Eyni zamanda, Heydər Əliyev mədəniyyətin və milli dəyərlərin qorunmasına xüsusi önəm verirdi. Onun dövründə milli musiqi, ədəbiyyat və incəsənət sahələrinə ciddi dəstək göstərildi. O, bu sahəni sadəcə bir ictimai fəaliyyət növü kimi yox, həm də milli kimliyin əsas sütunlarından biri kimi görürdü.
Onun siyasi üslubu da maraqlıdır. Heydər Əliyev çox qətiyyətli, lakin eyni zamanda humanist bir lider idi. Cəmiyyətin müxtəlif təbəqələri ilə ünsiyyətdə olan zaman sadə və səmimi davranışı ilə seçilirdi. O, xalqla təmasda olmağa, onların dərdini dinləməyə və problemlərə konkret həll yolları təklif etməyə çalışırdı. Onun nitqləri yalnız siyasi mövqe ifadə etmirdi, həm də emosional bağlılıq yaradırdı.
Heydər Əliyev təkcə siyasi lider deyil, həm də dərin düşüncəyə malik bir dövlət xadimi idi. O, hər zaman Azərbaycanın gələcəyini düşünərək addımlar atırdı. Ölkənin müstəqilliyini qorumaqla yanaşı, onu möhkəmləndirmək və inkişaf etdirmək onun başlıca məqsədi idi. Bu gün Azərbaycanın dünya miqyasında tanınan, iqtisadi və siyasi cəhətdən güclü dövlətə çevrilməsində onun qoyduğu təməl çox mühüm rol oynayır.
Nəticə olaraq deyə bilərik ki, Heydər Əliyev zamanın yetişdirdiyi və tarixə öz möhürünü vurmuş liderdir. Onun siyasi irsi bu gün də yaşayır və gələcək nəsillər üçün bir yol xəritəsi rolunu oynayır. Tarixdə adını yazdırmaq çətindir, amma xalqın qəlbində yaşamaq daha da çətindir. Heydər Əliyev isə hər iki mərhələni uğurla keçmiş nadir şəxsiyyətlərdən biridir.
Zahir Qəhrəmanov
YAP Şirvan şəhər təşkilatının sədri
Geri dön