Azərbaycan və Gürcüstan: etibarlı qonşuluq və əməkdaşlıq münasibətləri
18-04-2025, 19:00. Yazar: sevinc1
Qonşularla dostluq davamlı, sabit münasibətlərin təminatı, bütün səviyyələrdə uğurun açarıdır. Azərbaycan həmişə bu aspektdən çıxış edir. Prezident İlham Əliyev öz çıxışlarında qeyd edir ki: “Ölkə əlverişli coğrafiya ilə yanaşı, energetika, təhlükəsizlik və nəqliyyat əlaqələri sahələrində layihələr həyata keçirə bilməsi üçün qonşuları və qonşuları ilə yaxşı münasibətlərə malik olmalıdır”. Ermənistan istisna olmaqla, Azərbaycanın qonşuları ilə yaxşı münasibətləri var. Ən yaxın və etibarlılardan biri isə Gürcüstandır.
Gürcüstan prezidenti Mixail Kavelaşvili bu yüksək vəzifəyə seçildikdən sonra ilk rəsmi xarici səfərini Azərbaycana etdi. Yanvarda Gürcüstanın baş naziri İrakli Kobaxidze ilk xarici səfərini Bakıya etdi. Gürcüstanın baş naziri COP29 üçün Bakıya səfər etsə də, yanvar səfəri onun oktyabr seçkilərindən sonra xaricə ilk rəsmi səfəri idi. Azərbaycan Gürcüstana özünün ən mühüm strateji tərəfdaşlarından və sadiq dostlarından biri kimi baxır. Prezident İlham Əliyev gürcüstanlı həmkarı ilə görüşdən sonra mətbuata açıqlamasında bildirdi ki: "Əsrlər boyu xalqlarımız sülh, mehriban qonşuluq, qardaşlıq şəraitində yaşayıb və indi də belədir. Dövlətlərarası əlaqələr yüksək səviyyədədir. Gürcüstan və Azərbaycan həm ölkələrimiz, xalqlarımız, həm də daha geniş coğrafiya üçün böyük əhəmiyyət kəsb edən bir çox mühüm layihələri birgə həyata keçiriblər. Təbii ki, siyasi əlaqələr inkişaf edir. Yüksək səviyyəli təmaslar müntəzəmdir, bu, siyasi dialoqun fəal olması deməkdir, bu, iki ölkənin dostluq sözüdür. bir-birinə çox yaxındırlar və beynəlxalq təşkilatlarda bir-birlərini daim dəstəkləyirlər”. Azərbaycanla Gürcüstan arasında münasibətlər konkret nəticələri olan fəaliyyətlərlə ifadə olunur. Ölkələrimizi qırılmaz yaxınlıq, qarşılıqlı maraqlar və ən əsası, qarşılıqlı etimad bağlayır. Qarşılıqlı inam olmayan yerdə təkcə regionumuzun deyil, daha geniş coğrafiyanın maraqlarının da iştirak etdiyi belə irimiqyaslı layihələrdə uğur gözləmək mümkün deyil. Prezident İlham Əliyevin bəyanatında qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan və Gürcüstanın birgə həyata keçirdiyi neft-qaz layihələri, neft-qaz kəmərləri, nəqliyyat-kommunikasiya layihələri həqiqətən də çox böyük əhəmiyyət kəsb edir və həm Cənubi Qafqazın, həm də Avrasiya regionunun nəqliyyat və enerji xəritəsini yenidən cızır. Dövlət başçısı vurğulayıb ki, “Avropanın enerji təhlükəsizliyi Azərbaycan və Gürcüstansız mümkün deyil. Azərbaycan təbii qazı Gürcüstan vasitəsilə Avropaya ixrac edir, regionun əsas ixrac boru kəməri də Azərbaycan neftini Gürcüstan vasitəsilə alıcılara çatdırır və ölkələrimizi də Orta Dəhliz birləşdirir. Əgər bu gün Cənubi Qafqazda Orta Dəhliz layihəsindən danışırıqsa, deməli, bu, Azərbaycan və Gürcüstandan keçən dəhlizdir”.
Öz növbəsində Mixail Kavelaşvili bu gün Gürcüstan üçün çox vacib bir mövzu qaldırdı: “Əminəm ki, bizim ümumi gələcəyimiz Cənubi Qafqazın uğurlu, iqtisadi cəhətdən güclü və firavan regionudur, burada xalqlarımız qondarma liberal dəyərlərlə deyil, öz adət və ənənələri ilə birgə yaşaya bilərlər. Təəssüflər olsun ki, son vaxtlar ölkələrimiz dəfələrlə ikili standartların və daxili işlərə müdaxilənin obyektinə çevriliblər”. O fikrini belə tamamladı “heç bir üçüncü ölkə xalqlarımız üçün nəyin yaxşı olduğunu bizdən yaxşı bilə bilməz”. Qeyd etmək lazımdır ki, Azərbaycan Gürcüstanın hakim partiyasının ölkəni xarici təsir və təzyiqlərdən təmizləmək üçün apardığı mübarizəni dərhal və qeyd-şərtsiz dəstəkləyib. Azərbaycan özü bu yolu keçib və qonşusunu yaxşı başa düşür. Bir vaxtlar ölkəmizə münasibətdə gürcü xalqına necə və hansı prinsiplərlə yaşamalı olduqlarını diktə etmək üçün tamamilə qanunsuz cəhdlər edilmişdir. Gürcüstan ciddi təzyiq altındadır. Donald Tramp Ağ Evə gəldikdən sonra ABŞ bu prosesdən çıxdı, lakin Avropa Birliyi buna imkan vermir. Gürcüstan hökumətindən “demokratiya” və “insan haqları” müdafiəçilərinin yaxından diqqəti və müşahidəsi altında guya “qeyri-demokratik” parlament seçkilərinin nəticələrinin ləğv edilməsi və yenilərinin keçirilməsi tələbi davam edir.
Azərbaycan kimi Gürcüstan da Avropa Şurası Parlament Assambleyasına inamını itirdi. Ona ultimatum verildi: ya Aİ-nin “tövsiyələrinə” əməl etsin, ya da AŞPA-da səsvermə hüququnu itirsin. Gürcüstan ikincini seçdi. Suverenlik və real müstəqillik yolunu seçmiş bir ölkə kimi. Bu gün AŞPA-da regionun iki əsas dövləti yoxdur ki, bu da təşkilat üçün itkidir. Çünki Azərbaycan və Gürcüstan (Ermənistandan fərqli olaraq) Avropaya lazımdır. Bu əlaqə avropalılara enerji təhlükəsizliyini qorumağa kömək edir. Bu əlaqə Ukraynadakı müharibə ilə əlaqədar anti-Rusiya sanksiyalarının tətbiqindən sonra Avropaya təcriddən yayınmağa kömək etdi. İndi iki ölkəmizin vahid əməkdaşlıqda iştirak etdiyi yeni layihə başlayır. Azərbaycanın elektrik enerjisi Gürcüstandan keçməklə Avropaya, gələcəkdə isə Mərkəzi Asiyadan yaşıl enerji də axacaq. Onların bu qədər sabit, etibarlı və təhlükəsiz olacaq başqa yollar yoxdur. Bu, həm enerji resurslarının, həm də yüklərin çatdırılmasına aiddir. Cənubi Qafqazın nəqliyyat və enerji dəhlizləri Azərbaycan və Gürcüstan olmadan reallaşa bilməzdi.
Azərbaycan və Gürcüstan beynəlxalq strukturlarda həmişə bir-birini dəstəkləyiblər. Onların nəinki ümumi maraqları var, hətta uzun illərdir oxşar problemləri də var. Ərazi bütövlüyü mövzusu ölkələrimizi daha da möhkəm birləşdirmişdir. Azərbaycan Gürcüstanın ən çətin anlarında yanında olub, geosiyasi risklərə baxmayaraq, dəfələrlə çətin vəziyyətlərdə yardım etmişdir. Bu gün Aİ Gürcüstanı regional layihələrdən sıxışdırıb Ermənistanla əvəzləməklə itaətsizliyinə görə cəzalandırmaq istəyir. Amma onlar Azərbaycan amilini yaddan çıxarırlar. Unudurlar ki, Azərbaycan dost və müttəfiqinə bu cür münasibət göstərilməsinə imkan verməyəcək. Və Aİ rəsmiləri bununla barışmalı olacaqlar. Prezident İlham Əliyev bu yaxınlarda ADA Universitetində keçirilən forumda çıxışı ilə bunu açıq şəkildə ifadə etdi.
Cənubi Qafqaz Avropa ilə Asiyanı birləşdirən əsas regiondur. Bu sahədə Azərbaycan-Gürcüstan əlaqəsi əvəzolunmazdır. Və buna görə də, Bakı ilə Tbilisi arasında məhsuldar dialoq təkcə ölkələrimiz üçün deyil, həm də bu və ya digər şəkildə əməkdaşlıqda maraqlı olan hər kəs üçün vacibdir. Azərbaycan və Gürcüstan Cənubi Qafqazda sülhün, təhlükəsizliyin, rifahın və inkişafın dayaq nöqtələridir. Bu iki ölkə regionun ənənəvi ailə dəyərlərini, milli mədəniyyətini, ləyaqətini və tarixi irsini qoruyub saxlayır. Liderlərimizin və xalqlarımızın müdrikliyi bizə regionu yad dəyərlərdən və dağıdıcı meyllərdən qorumağa imkan verdi. Bu da çox vacibdir. Azərbaycan liderinin ADA Universitetində keçirilən həmin forumda dediyi kimi, "biz faktiki olaraq Cənubi Qafqaz regionunu strateji əhəmiyyətli regiona çevirə bilmişik. Bu, bizim xidmətlərimizdir - Gürcüstan və Azərbaycanın xidmətləridir".
Hicran Hüseynova
Milli Məclisin Komitə sədri, professor
Geri dön